Burn-on: altijd op het randje van een burn-out

Laatste update door Marjan van Druenen op 20 juni 2023

Hoe zorg je ervoor dat de burn-on geen burn-out wordt? En wat is een burn-on eigenlijk? Marjan van Druenen las het leerzame en informatieve boek van ervaringsdeskundige Mieke Lannoey.

Lannoey bevestigt haar ervaringsdeskundigheid Burn-on, de functionele burn-out, haar derde boek bij AnkhHermes. Eerder verscheen Nooit meer de oude, Burn-out als uitnodiging voor een nieuwe manier van leven en werken en daarvoor schreef ze een Ankertje: Burn-out, het begin van verandering. Nog steeds heerst er taboe en schaamte op het hebben van een burn-out én burn-on. We trachten het angstvallig te vermijden. En dat is juist waar het vaak mis gaat.

Implosie versus explosie

Het begrip burn-out is iedereen wel bekend. Bij langdurige stressklachten zoekt de opgebouwde spanning ontlading. Met instorting tot gevolg. Je bent opgebrand. De term burn-on is minder gekend. Hier blijft de crash uit, de spanning keert zich naar binnen. Het innerlijk vuur is net genoeg onder controle om er niet door op te branden: je loopt brandwonden op.

De gemene deler is dat je te weinig aandacht besteedt aan je eigen welzijn. Vaak is het werk-gerelateerd, maar het kan ook een oorzaak hebben in de privésfeer. Doordat burn-on niet gepaard gaat met een instorting bestaat het gevaar dat de ernst van het syndroom onderschat wordt.

Ik werk dus ik besta

Burn-on veroorzaakt chronische uitputting vanwege een continu gevoel van stress. Tegengestelde drijfveren zorgen voor de aanwezigheid van een innerlijk spanningsveld. Werk krijgt voorrang op alles. Je verliest de dingen die belangrijk zijn uit het oog, er is steeds weer sprake van uitstelgedrag en uitstel wordt regelmatig afstel.

Het gevolg is een permanent aanwezig schuldgevoel, agitatie en gespannenheid. Je wil graag anders handelen, maar je kunt het niet. Bijna dwangmatig blijf je doorgaan. Je staat voortdurend ‘aan’. Het werk op zich is niet de oorzaak; hoe je met het werk omgaat is het struikelblok. Ook vrijwilligerswerk of het steeds weer werken aan jezelf door de ene na de andere therapie te volgen kunnen triggers zijn.

(H)erkennen van de signalen van de burn-on

Een veelvoorkomend gedragspatroon bij burn-on (én burn-out) is perfectionisme en het hebben van een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Steeds weer ben je bezig met wat er allemaal nog moet gebeuren en iedere keer ploppen er gedachten op wat je de afgelopen dag beter had kunnen doen. Daar komt nog eens bovenop dat er altijd tijdsdruk is. En natuurlijk heb je een chronisch gebrek aan tijd. Het recept voor een burn-on is klaar.

Door de alarmbellen te herkennen zet je de eerste stap naar herstel. Een niet onbelangrijk onderdeel van deze stap is het erkennen van deze signalen. Op emotioneel gebied kun je last hebben van schuld- en schaamtegevoelens, angst- of paniekaanvallen, je altijd ontevreden of bozig voelen, hinder hebben van negatieve gedachten, lustloosheid en het gevoel hebben dat wat je ook doet je altijd te kort schiet. 

Functioneren is iets heel anders dan leven

Het prettig leesbare werk van Mieke Lannoey bestaat uit twee delen. Aan het einde van deel één lezen we verhalen van de drie gebieden waarop burn-on geregeld voorkomt: in het bedrijfsleven, bij het zelfstandig ondernemerschap en in de wereld van persoonlijke ontwikkeling en spiritualiteit. Laatstgenoemde behoeft enige toelichting.

Het gaat de spirituele zoeker aan die steeds weer nieuwe boeken koopt, podcasts luistert, grof geld uitgeeft aan allerlei therapieën, een cursus hier en een workshop daar volgt en zich nog steeds onvervuld, ontoereikend en ontevreden voelt. Een eindeloos zoeken naar innerlijke rust, heelheid en zingeving. Een uitputtingsslag, terwijl alles al binnen handbereik is, maar we zien het niet (meer). We functioneren, maar van voluit leven is geen sprake.

Het gaat niet goed met me

Belangrijke dingen worden over het hoofd gezien. Leuke uitjes zeg je af, want daar is geen tijd voor. Familie of vrienden zie je nauwelijks nog en soms is het erger: je kind zit nog achterin de auto terwijl je aan het werk bent gegaan. Dan is daar het besef dat het niet langer zo kan.

Lannoey had de moed om in de zomer van 2021 uit te spreken: ‘Het gaat niet goed met me’. Haar levendigheid was verdwenen. Vervreemd van zichzelf voelde ze zich slechts een leeg omhulsel.

Wanneer je dat durft toe te geven, volgt er inzicht. Andere keuzen maken hoeft niet altijd een grote stap te zijn. Begin eens met je telefoon uitzetten tijdens de lunchpauze. De buitenwereld leidt af van je binnenwereld, blijf verbonden met jezelf en let op het gevaar van online leven in plaats van echt leven.

De weg uit de burn-on, hoe dan?

Hoewel de individualisering, sociale media, het gebrek aan zingeving en digitalisering de burn-on in stand houden, is er een weg om ernstige gezondheidsklachten te voorkomen. Deze weg wordt in deel twee stapsgewijs beschreven. Lannoey geeft heldere boodschappen en combineert haar eigen verhaal met interviews. Samengevat vind je daar veel herkenning, beschouwing, een enkele oefening en vooral veel inzicht.

Start het herstel uit je burn-on in slechts 10 stappen. Lannoey zegt: Ik weet intussen uit ervaring dat er helaas vaak eerst voldoende lijdensdruk nodig is voordat het verlangen naar verandering groter wordt dan de angst ervoor. Ik kan alleen maar voorleven dat het de moeite waard is om het proces aan te gaan.’

Bekijk ook het filmpje waarin Lannoey over de burn-out. (Tekst gaat door onder de video.)

Stappen en stoppen

Hoe zorg je ervoor dat de burn-on geen burn-out wordt? Waar het om draait is dat er voldoende balans is in je leven. Wanneer je eerlijk naar jezelf en je omgeving kan kijken brengt dat bewustwording, maar ook kan het heftige confrontaties opleveren. Je zou er wel eens achter kunnen komen dat je niet zo onmisbaar bent als dat je denkt. Stel je voor dat het bedrijf gewoon verder draait tijdens jouw afwezigheid. Hoe voelt dat? Het is moeilijk om diep ingesleten gewoontes te transformeren.

Verandering gaat nu eenmaal gepaard met het doorbreken van oude patronen en deze vervangen door nieuwe. Dat vergt moed en kost tijd. De STOP-methode vraagt je om te stoppen met routine gedrag en nieuwe mogelijkheden onderzoeken. Een handig hulpmiddel om jezelf en je consumptiegewoonten zonder oordeel maar met nieuwsgierigheid te observeren. Het is slechts een van de onderdelen uit de 10 stappen.

Het proces omkeren: weg uit de burn-on

Door het lezen over wat burn-on wel en niet is, de verschillen te herkennen tussen ‘on’ en ‘out’ en het volgen van de 10 stappen kun je zelf jouw proces omkeren. Ook als je niet dwangmatig gericht bent op blijven doorgaan of geen herkenning ziet in het vervreemden van jezelf en alles wat je lief is kan dit boek heel waardevol voor je zijn.

Misschien herken je wél de gedachte dat er perspectief is op rustigere tijden, waardoor je je niet zo druk maakt: je kinderen worden ouder en zelfstandiger, de verbouwing is bijna klaar of de zorg voor je ouders valt binnenkort weg. Wordt het echt rustiger of is het een excuus om nog geen maatregelen te treffen? Voor velen zal dit werk handvatten bieden. Handvatten om stabiel in het leven te blijven staan en het leven te gaan leven!


Burn-on

Burn-on

In ‘Burn-on’ geeft Mieke Lannoey tips om een functionerende burn-out te voorkomen, wanneer je niet meer uit de werkmodus kunt komen.

Bestel nu jouw exemplaar voor € 20,00 met gratis verzending.

Bestellen

Marjan van Druenen

Ik luister naar de naam Marjan, ben geboren en getogen in regio nultien. Mijn spirituele reis begon toen ik zestien was en het universum bestudeerde. Ik ging op zoek naar antwoorden. Ik bezocht de bibliotheek wekelijks en kwam met stapels boeken thuis, die ik ook nog eens ging lezen. Overigens waren het vaak veel te moeilijke boeken, maar ik worstelde mezelf erdoorheen. Altijd nieuwsgierig gebleven ben ik blijven studeren naast mijn werk. Astrologie, intuïtieve ontwikkeling, tarot, Jungiaanse psychologie, aura-en chakra reading en nog veel meer. Niet zomaar een cursus, maar veelal een beroepsopleiding. Non-dualiteit is waar ik nu veel over lees en probeer toe te passen in mijn leven. Met veel plezier schrijf ik boekrecensies en besprekingen. Liefs, Marjan

Lees ook

De Rudolf Steiner van Hans Stolp
  •  *
  •  *
  •  *
  •  *