Laatste update door Marjan van Druenen op 20 november 2024
Het boek 'Zijn & worden' van Liane Dirks nodigt je uit je levensverhaal te verkennen. Door biografisch schrijven ontdek je jouw essentie, transformeer je lijden naar leven en bevrijd je je innerlijke kracht.
Door het schrijven van jouw (spirituele) biografie maak je een enorme bewustzijnssprong. Heb jij de moed om naar je eigen leven te kijken? Volg dan de stappen in Zijn & Worden van Liane Dirks en kom tot de ontdekking waar de essentie van het leven ligt.
Wanneer mensen hun levensverhaal vertellen is het veelal een lijdensverhaal. Ze vertellen over wat ze allemaal overwonnen hebben en over hoe ontevreden ze zijn, omdat ze niet gevonden hebben wat ze eigenlijk zochten. Hoewel ze een mooi huis hadden en lieve mensen om zich heen, wilden ze betekenis vinden, gemoedsrust en geluk. Door stap voor stap jouw verhaal op te tekenen, zou weleens kunnen blijken dat lijden ondergeschikt was aan leven.
Dirks heeft opleidingen gevolgd in scenarioschrijven en cliëntgerichte gesprekstherapie. Ze ontwikkelde de gecertificeerde opleiding tot Life Script Coach en de verdiepende opleiding Sein & Werden. Het doel van haar gelijknamige boek Zijn & Worden is inzicht in je levensverhaal krijgen. Het is een uitnodiging om na te denken over je eigen verhaal en jezelf de vragen te stellen die steeds weer in alle hoofdstukken liggen besloten:
1 Wie zijn wij?
2 Wie ben ik?
3 Wat is het leven?
Het enige wat je nodig hebt is een notitieboekje en eerlijkheid naar jezelf, je gedachten en je herinneringen.
Vaak ga je pas écht diep nadenken over je leven wanneer het leven niet meer te plannen valt. Er is iets gebeurd en dat heeft alles veranderd. Ook wel crisis genoemd of een existentiële ervaring. Je bestaan is ineens niet meer zo vanzelfsprekend. Wat houdt het in om te leven? Wat is mijn rol? Wie ben ik werkelijk? Door het doen van biografiewerk kun je verhalen opnieuw vertellen en vragen opnieuw stellen. Je gaat onderzoek doen naar je afkomst en tegelijkertijd werk je aan een helingsproces. Biografiewerk is bewustzijnswerk. Spiritueel biografiewerk is een transformatieproces. Aan beide processen wordt gewerkt in Zijn & Worden, een waardevolle creatieve expressie.
“Niet oorlogen en veldslagen zorgden voor grote veranderingen in de ontwikkeling van de mensheid, maar het voortdurende maar nooit verstikkende streven naar waarheid, vrijheid en creatieve expressie.”
Dirks gebruikt suggesties, citaten en verwijzingen die afkomstig zijn van filosofen en dichters, schrijvers en kunstenaars om thema’s te introduceren. In ieder hoofdstuk wordt een onderwerp uitgediept door middel van voorbeelden, ervaringsverhalen en vlot leesbare tekst waarbij de leidende principes gelden:
Ik ken mijn verhaal, maar laat me er niet door bepalen.
Ik belichaam mijn verhaal, maar ben er niet aan gehecht.
Ik ben meer dan mijn verhaal.
Dan volgt er een schrijfoefening en soms een tekenoefening. Het doel is dat je kijkt naar je oorsprong. Je schrijft op wat er in je opkomt. Het eerste wat in je opkomt helpt je het pure verhaal te vertellen, zonder oordeel. Wanneer dit iets is dat ogenschijnlijk niks met het thema te maken heeft, dan schrijf je het toch op. Uiteindelijk zal blijken dat er een link is naar een gebeurtenis of dat er een boodschap besloten ligt in je verhaal. Al schrijvend creëer je. Er ontstaat iets.
Onze biografie begint met de geboorte. Hoe ben je ter wereld gekomen? Was het verlaten van de veilige ruimte (de baarmoeder) een ernstige shock of een pijnlijk proces?
‘De vraag hoe we ontstaan, naar de oorsprong van alle dingen, confronteert ons met het wonder.’
Het wonder dat we bestaan is niet te bevatten. Door na te denken, te mediteren of te visualiseren over jouw prenatale tijd en jezelf te zien als pasgeborene kom je dichter bij de essentie en het antwoord op de vraag wie we in wezen zijn. In jou bevindt zich het collectieve veld van de menselijke ervaring, een opslagplaats van latente beelden die de mens heeft meegekregen uit zijn verleden en de tijd van zijn voorouders. Tijdens het schrijven kunnen er vanuit een diepe ontspanning herinneringen bovenkomen. Je kunt je ergens van bewust worden, waardoor het niet meer onbewust een zwaarte of ongemak is. Schrijven werkt nu helend.
‘Ieder mens heeft iets waardevols dat anderen niet hebben’ (Martin Buber)
Martin Buber, de befaamde denker en godsdienstfilosoof, noemde dit ‘de gouden vonk’. De gouden vonk fonkelt in ons allemaal. Tijdens het onderzoek naar wat jou definieert, bevrijd je jezelf van je lotsbestemming en van wat anderen je vertellen over wie je bent, wie je zou moeten zijn en wat je zou moeten doen. Je zoekt het diepe weten op. Dirks vertelt over haar zoektocht naar haar gave (een opgave) en de aarzeling of dat schrijven is. Haar gouden vonk is zonder twijfel schrijven. Veel van haar gebruikte zinnen kunnen op een tegeltje aan de muur, zo poëtisch, gevoelig en met de juiste sfeer opgetekend.
Wanneer je niet zeker weet wat je gaven zijn, is er een manier waarop je dit kunt onderzoeken. Dat doe je door bijvoorbeeld naar je wonden te kijken. Ze zegt: ‘dat wat ons verwond heeft en de manier waarop, kan onze belangrijkste competentie zijn of worden.’
Je kunt het ook ontdekken door te onderzoeken wat je verlangens zijn of waren. Wat wilde je als kind worden of wie wilde je zijn en waarom?
Ontmoetingen waarbij wijsheid wordt overgebracht door een leermeester, spiritueel leraar of gids, zijn nuttig om te bestuderen. Niet alleen boeddhistische monniken zijn leermeesters, het kunnen voor jou ook dieren zijn geweest. Of misschien je buur, een kind of een goede vriend(in). Wat heb je van hen geleerd?
‘In de biografie is de vraag naar datgene waardoor we gegroeid zijn en groeien, tegelijkertijd het antwoord op de zoektocht naar wat ons op dit moment kan helpen.’
Je wordt mee teruggenomen naar de tijd waarin je de wereld introk en twijfel hoogtij vierde. De onzekerheid die je hebt ervaren in de puberteit en de confrontatie met het kwaad en het ervaren van schuld en schaamte. Dit kunnen heftige her-belevenissen zijn waar prachtige boodschappen in verborgen zitten. Door naar je donkere kant te durven kijken, je schaduw, leer je van jezelf te houden met al je lichte en donkere kanten. Een prachtige aanvulling hierop is het boek van Mary Mueller Shutan: Gids voor schaduwwerk.
Luisteren naar je dromen, met hun geheel eigen taal, is eveneens een belangrijk onderdeel van je spirituele biografie. Dromen zijn belangrijke informatiebronnen en bijzondere processen vanuit het onbewuste. Dromen én dagdromen zijn meer dan het verwerken van de gebeurtenissen van de dag. Het is een psychisch schoonmaakproces dat vol met wijsheid zit. De beelden en rijke symboliek geven aanwijzingen over verdrongen aspecten uit je levensverhaal en geven informatie over je voorouders of vorige levens. Leer luisteren naar het verruimde bewustzijn tijdens je slaap en schrijf je dromen op. Het zijn boodschappen uit het onbewuste.
Wat gebeurt er met je hart wanneer je verliefd wordt? Veel! Er worden onder andere emotionele herinneringen gevormd.
‘Houden van is de mooiste vorm van groei. Uit liefde voor de ander kan liefde voor jezelf ontstaan’
Waarvoor klopt jouw hart? Tijdens deze schrijfreis maak je een lijst van alle mensen van wie je houdt of die je vereert. Het zegt veel over jezelf. Liefde kent vele vormen en gaat hier verder dan de vraag welke partners je hebt gehad. Nadenken over de betekenis van de liefde voor je eigen leven en reflecteren over hoe het is om mens te zijn, dat is waar het hier om gaat.
Een ommekeer in iemands leven ontstaat meestal door een noodlottige gebeurtenis, een crisis. Het woord crisis heeft een negatieve lading. Toch kan zo’n situatie je veel leren over het leven en zelfs een kostbaar geschenk zijn. Grote ontberingen meemaken en toch doorgaan. Victor E. Frankl, overlever van de holocaust, is zo’n voorbeeld. We hebben als mens behoefte aan veiligheid en stabiliteit, maar vervolgens loopt het anders. Welkom op de school van het leven! Leven is verandering. Leven is verlangen naar nieuwe ervaringen en leven is ook het stoppen met verzetten tegen het lijden. Wanneer je je verbindt met anderen en vertrouwen krijgt in het leven komt jouw levensverhaal in een nieuw perspectief te staan. Daar is een eenvoudige oefening voor: schrijf iedere dag 10 kleine dingen op waarvoor je dankbaar bent.
Herinner je nog die keer dat je iets heel onaangenaams meemaakte? Dat moment dat je werkelijk op de proef gesteld werd? Beproevingen gaan over thema’s die gezien willen worden. Achteraf bekeken kunnen het heel kostbare geschenken zijn.
Als we het over vergeven hebben dan denken we eerst aan het vergeven van anderen. Maar het vergeven van jezelf is misschien nog wel belangrijker. Werkt het niet net als met liefde? Eerst liefde voelen voor jezelf voordat je een ander werkelijk kunt liefhebben? ‘Wie niet vergeeft, blijft vastzitten in wat er is gebeurd’, zegt Dirks. Wanneer je vergeeft, verander je jezelf ten goede, inclusief het collectieve bewustzijn. Je ziet jezelf niet meer als slachtoffer van de situatie, maar hebt verantwoordelijkheid genomen.
‘Zolang we niet vergeven, zijn we niet vrij’ (Desmond Tutu)
En dan ben je aan het eind van Zijn & Worden gekomen. Je hebt een waarachtig ontwikkelingsproces doorlopen. Jouw levensverhaal is nu tastbaar en het waard om verteld te worden. Herinneringen en dromen worden afgewisseld met gedachten en creativiteit. Het heeft je een oer-vertrouwen opgeleverd en een hoop zelfkennis. Het verhaal leert jou het leven begrijpen. Dirks slotzin is er een uit duizenden en dekt de lading van haar werk: ‘Mocht je ooit nog eens de weg kwijtraken, het vertrouwen in de mensheid verliezen, de zin van het leven niet meer zien, dan weet je waar je het kunt vinden: bij jezelf.’