Steun voor als je je overbelast voelt

Voel je je overbelast? Dit is een doe-recept uit 'Klein geluk voor de mantelzorger' als je behoefte hebt aan steun en inzicht.

Of je nu mantelzorger bent of niet, er kan veel op je af komen. Wanneer je behoefte hebt aan steun en inzicht, dan kun je dit doe-recept uitvoeren, zodat je je dagelijks functioneren verbetert en beter kan meedoen. En het kost maar 10 minuten!

Ben jij overbelast?

Er zijn ongeveer vijf miljoen mantelzorgers in Nederland, waarvan negen procent overbelast is. De cijfers lopen uiteen, maar het is wel duidelijk dat het om grote aantallen gaat. Misschien hoor jij wel bij deze groep?

Signalen van overbelasting en stress zijn: problemen hebben op het werk, somber of gespannen zijn, je zorgen maken, piekeren, slecht slapen, lichamelijke klachten hebben zoals hoofdpijn en vermoeidheid, paniek ervaren of je rusteloos voelen.

Overbelasting begint vaak geleidelijk, maar kan uiteindelijk zo uit de hand lopen, dat de mantelzorger er zelf slecht aan toe is. Ook kan er ‘ontspoorde zorg’ ontstaan: van licht grensoverschrijdend gedrag tot ernstige mishandeling van degene die zorg nodig heeft. In het hele land is er aandacht voor deze mantelzorgvalkuil, om deze te voorkomen of te genezen.

Doe eerst de volgende test om te kijken of je overbelast bent of niet. Deze test, Caregiver Strain Index (al in 1983 in de VS ontwikkeld door B. Robinson), wordt veel gebruikt voor mantelzorgers.

Doe de test

Schrijf voor iedere onderstaande zin ‘ja’ of ‘nee’ op als het wel of niet op jou van toepassing is.

• Mijn nachtrust is verstoord.
• Hem of haar helpen kost me nogal wat moeite en tijd.
• Ik vind het lichamelijk zwaar.
• Het beperkt me in andere dingen die ik wil doen.
• Ik heb mijn dagelijkse manier van doen aan moeten passen.
• Ik heb mijn plannen moeten wijzigen.
• Er zijn andere zaken waar ik te weinig tijd voor heb.
• Emotioneel gedragen we ons anders naar elkaar dan vroeger.
• Het gedrag van degene voor wie ik zorg maakt me soms van streek.
• Het is pijnlijk om te zien dat hij/zij een andere persoon is geworden.
• Ik heb mijn werk aan moeten passen aan deze situatie.
• Ik word geheel door deze situatie in beslag genomen.
• Ik leef onder financiële druk.

Een score van minimaal zeven keer ‘ja’ duidt op overbelasting. Maar ook als je niet aan de zeven keer komt, is het verstandig om goed op jezelf te letten. Daarvoor bedachten Maria Jager en Inge Grijpma het volgende doe-recept.

Recept: aan de slag met overbelasting

• Sta stil bij jouw score; ben jij overbelast?
• Waar gaat dat in jouw specifieke situatie over? Heb je moeite met grenzen stellen, probleemgedrag van de ander, opkomen voor jezelf, communicatie en duidelijk zijn? Heb je meer inzicht nodig in het ziektebeeld van de ander?
• Bespreek alle inzichten zo spoedig mogelijk met je huisarts of met iemand van het Steunpunt Mantelzorg in je eigen gemeente.
• Ga met hulp stap voor stap aan de gang om je situatie lichter te maken. Veel hoofdstukken in Klein geluk voor de mantelzorger kunnen je daar ook bij helpen. 
• Betrek hier ook een vriend of vriendin of een familielid bij. Het kan vaak onverwachte steun opleveren als je eerlijk bent over je situatie.
• Een mantelzorgmakelaar kan je op het spoot zetten van oplossingen die je zelf (nog) niet bedacht hebt en kan je helpen dit te regelen.

Het leven kan en mag weer makkelijker worden en dat lukt met de tips en doe-recepten uit Klein geluk voor de mantelzorger.

Verder lezen?

Wil je meer lezen over signalen van je lichaam en goed voor jezelf zorgen? Neem een kijkje bij onderstaande artikelen.

• Kom er in dit artikel achter wat je lichaam vertelt en hoe je er goed naar kan luisteren.
• We hebben acht boeken op een rij gezet voor persoonlijke ontwikkeling. Kom er hier achter welke dat zijn.

Bekijk hier ook onze top 25 spirituele boeken aller tijden.