Wat is integrale geneeskunde?

Integrale geneeskunde: het begrip omvat de zogenoemde traditionele, alternatieve en complementaire geneeswijzen.

Idealiter valt de reguliere geneeskunde er ook onder, althans een deel ervan. Helaas zijn er op het gebied van de integrale of ‘integratieve’ (daar heb je het al) geneeskunde veel verschillende termen in omloop zijn en vinden afgrenzingen op uiteenlopende wijze plaats.

Laten we wat helderheid in de gebruikte termen scheppen, mede aan de hand van een recent rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO 2013), die wij hier als hoogste autoriteit aanvaarden.

Rapport WHO

De WHO (2013) bespreekt wat men bedoelt met de termen traditionele en complementaire geneeswijzen. Traditionele geneeswijzen kennen een lange traditie. Het gaat om het totaal aan kennis, vaardigheden en werkwijzen die gebaseerd zijn op theorie, geloofsovertuiging en ervaring, en inheems in een bepaalde cultuur. De geneeswijzen worden ingezet voor het bevorderen en handhaven van gezondheid (dus ter preventie) en daarnaast voor diagnose en behandeling van lichamelijke en geestelijke ziekte.

De termen ‘complementaire geneeswijzen’ en ‘alternatieve geneeswijzen’ duiden op een brede verzameling van geneeskundige praktijken die geen onderdeel zijn van de culturele traditie van het eigen land en/of van de daar gangbare geneeswijzen. Zij zijn als regel niet (volledig) opgenomen in het voor dat land algemeen geldende (heersende) gezondheidszorgsysteem.

In sommige landen gebruikt men de termen ‘complementair’ en ‘alternatief’ door elkaar en zijn ze verwisselbaar met de term ‘traditionele geneeskunde’. ‘Complementair’ betekent dat de geneeswijze een aanvulling op reguliere zorg vormt, ‘alternatief’ geeft aan dat de geneeswijze een volledig alternatief kan zijn voor een reguliere behandeling.

Geneeswijzen in Nederland

De Wereldgezondheidsorganisatie maakt geen duidelijk onderscheid tussen traditionele, complementaire en alternatieve geneeswijzen. Al deze therapievormen vallen onder het kopje ‘traditionele en complementaire geneeswijzen’. Een geneeswijze die in het ene land als traditioneel wordt beschouwd, is in het andere land wellicht complementair of alternatief. Voor Nederland ziet de indeling er dan ongeveer als volgt uit.

1. Een genees- of behandelwijze is ‘traditioneel’ als deze wordt toegepast binnen het kader van een inheemse of indigenous cultuur. Voorbeelden zijn winti (Surinaams) en sjamanistische geneeskunde (zie deeltje 10 van de serie van ‘Geneeswijzen in Nederland’: Traditionele niet-westerse geneeswijzen).
2. Een genees- of behandelwijze is ‘alternatief’ als deze een mogelijke vervanging is van de reguliere westerse geneeskunde. Voorbeelden zijn de traditionele Chinese geneeskunde en de ayurvedische geneeskunde.
3. Een genees- of behandelwijze is ‘complementair’ als deze een aanvulling vormt op de reguliere westerse geneeskunde. Men spreekt in dit verband ook wel over ‘additieve geneeswijzen’. Over het algemeen en ook in Nederland passen deze geneeswijzen niet in het reguliere pakket. Daarmee wordt bedoeld dat zij niet worden onderwezen aan de medische faculteiten van universiteiten. Ze maken geen deel uit van het basispakket van de ziektekostenverzekering. Voorbeelden zijn: muziek- en kleurentherapie, verblijf in kuuroorden, en meditatie.

Al deze geneeswijzen bij elkaar noem je ‘integrale geneeskunde’. Wil je meer over integrale geneeskunde lezen? Corwin Aakster en Fleur Kortekaas schreven erover in het slotdeel van hun serie ‘Geneeswijzen in Nederland’: Integrale geneeskunde.

---

Integrale geneeskunde

Wegwijs in één uur in de integrale geneeskunde met het twaalfde deel in de AnkhHermes-serie Geneeswijzen in Nederland!

Bestel nu jouw exemplaar voor € 15,00

Bestellen

Team AnkhHermes

Team AnkhHermes bestaat uit de uitgever, de acquirerend redacteur, de bureauredacteur, de online-redacteur, de brandmanager, de online marketeer en de community manager van het gelieerde platform inspirerendleven.nl.