Al 100 jaar de grootste spirituele uitgeverij van Nederland
Laatste update door Lisa Ensing op 17 juli 2023
Heb jij wel eens van de nervus vagus gehoord? Deze zenuw zorgt voor rust en genezing in je lichaam. Sandra Hintringer vertelt meer over deze bijzondere zenuw.
De nervus vagus: tot een paar jaar geleden had je er waarschijnlijk nog nooit van gehoord. Nu hoor je steeds vaker over deze belangrijke zenuw met de vage naam. Dit is niet zo gek want de nervus vagus is dé sleutel tot een relaxter leven en een mooiere wereld…
Kennismaken met het autonome zenuwstelsel is essentieel voor iedereen. Het leven wordt namelijk relaxter wanneer je weet hoe je zenuwstelsel werkt, hoe je het kunt kalmeren en wanneer je weet in welke modus je zenuwstelsel zit.
Lezen over het zenuwstelsel en de nervus vagus heeft me geleerd dat veel ‘negatieve’ eigenschappen of terugkerende patronen eigenlijk helemaal niet bij de meeste mensen horen. Het zijn de gevolgen van een overprikkeld zenuwstelsel of traumaresponses.
Wanneer je het zenuwstelsel en vooral de nervus vagus leert kennen en weet hoe je je zenuwstelsel (en daarmee jezelf) kunt kalmeren, dan gaat er een heel ontspannen wereld voor je open. Waarschijnlijk kom je er namelijk achter dat je veel gestrester was dan je door had en dat het eigenlijk heel simpel is om deze overprikkelde staat van zijn te helen en je weer ontspannen te voelen.
De nervus vagus is de zenuw die rust en genezing reguleert in je lichaam. Deze belangrijke zenuw is onderdeel van het autonome zenuwstelsel en loopt van de onderkant van je hersenstam naar je onderbuik. Je autonome zenuwstelsel stuurt informatie over jouw veiligheid van je hoofd naar je organen.
Sandra Hintringer is zenuwstelsel-expert en weet veel over de nervus vagus en de rest van het zenuwstelsel. In haar boek De nervus vagus – Je innerlijke therapeut schrijft ze over deze belangrijke zenuwen en legt hun werking uit volgens de Polyvagaaltheorie, ontwikkeld door Stephen Porges. De Polyvagaaltheorie in het kort: het autonome zenuwstelsel bestaat onder andere uit de nervus vagus en de sympathicus. De nervus vagus heeft twee vertakkingen: de ventrale vagus (voorste) en de dorsale vagus (achterste). Voordat Porges zijn theorie ontwikkelde, werd gedacht dat de nervus vagus één zenuw was.
De nervus vagus (en dus de dorsale en ventrale vagus) behoort tot het parasympathische systeem dat ontspanning en genezing reguleert. Het sympathische systeem zorgt voor actie wanneer gevaar wordt waargenomen en bestaat uit de sympathicus. Het parasympathische zenuwstelsel en het sympathische zenuwstelsel werken autonoom. Dit betekent dat het automatisch werkt zonder dat jij iets hoeft te doen.
De dorsale vagus
De dorsale vagus behoort tot ons oersysteem. Het was al aanwezig toen je een baby was. Het is een energiebesparend systeem dat je laat bevriezen, flauwvallen of in shock brengt wanneer extreem gevaar waargenomen wordt.
De sympathicus
De sympathicus is het gedeelte van het zenuwstelsel dat vecht of vlucht wanneer gevaar wordt waargenomen. Het zorgt voor activiteit en reactie. Je kunt deze zenuw vergelijken met een workaholic of met iemand die opgefokt is.
De ventrale vagus
De ventrale vagus is je ‘volwassen’ systeem. Het is het systeem dat je relaxed, blij, sociaal en vindingrijk maakt. Een van de belangrijkste taken van de ventrale vagus is helpen bij het afremmen van het vecht-of-vluchtsysteem en bevriezingsreacties.
De ventrale vagus is evolutionair gezien het jongst en ontwikkelde zich pas toen je al wat ouder was. Je moeder was in je babytijd jouw ventrale vagus. Als het goed is, heb je later geleerd hoe je jezelf kunt kalmeren. Hier is het bij sommige mensen niet goed gegaan waardoor ze het moeilijk vinden om zichzelf te kalmeren. Ze gaan dan op zoek naar dingen buiten zichzelf om te kalmeren. Medicijnen, media, winkelen, verslavingen, afleiding en andere mensen; allerlei dingen worden gebruikt als kalmeringsmiddel. Dit terwijl het állerbeste kalmeringsmiddel in ons allemaal zit: de ventrale vagus.
Als je ventrale vagus begrijpt en stimuleert, wordt je leven veel relaxter. Daarnaast draagt dit bij aan jouw gezondheid en die van anderen. Dit systeem kun je actief uitdagen door de regulatie te oefenen zoals beschreven in De nervus vagus. Dankzij deze oefeningen zullen ook je autonome lichaamsprocessen verbeteren en stimuleer je je zelfgenezende vermogen.
“Het autonome zenuwstelsel bouwt bij zijn beslissingen voort op alle eerdere ervaringen en is altijd voor jou aan het werk zodat je kunt overleven.”
Het autonome zenuwstelsel heeft álles door. Elke prikkel wordt onbewust geregistreerd, vergeleken met eerdere prikkels uit het verleden en gelabeld als veilig of onveilig.
Wanneer de hersenstam prikkels als veilig ziet, staat je ventrale vagus aan. Een situatie die als bedreigend wordt geregistreerd, zorgt voor een activatie van de sympathicus. Je krijgt dan de impuls om te vechten of te vluchten. Wordt de situatie als levensgevaarlijk bestempeld, dan volgt er een overgang naar de dorsale vagus en val je flauw, verdoof of bevries je.
Het autonome zenuwstelsel reguleert de belangrijkste orgaanfuncties zoals de spijsvertering en je hartslag. Wanneer er groot gevaar wordt geregistreerd door je autonome zenuwstelsel, worden bepaalde orgaanfuncties geremd om energie te besparen. Die energie wordt bijvoorbeeld naar je spieren geleid zodat je kunt vluchten of vechten.
Dit is essentieel wanneer je je in een écht levensbedreigende situatie begeeft. Ben je echter chronisch gestrest door niet-levensbedreigende dingen zoals werk, dan is dit minder prettig. Je autonome zenuwstelsel remt dan voortdurend orgaanfuncties af omdat het denkt dat je continu in levensgevaar bent terwijl dit niet het geval is. Dit kan voor vele lichamelijke klachten zorgen, hierover later meer.
Het kan ook zo zijn dat je zenuwstelsel onschuldige prikkels als gevaarlijk registreert door trauma’s uit het verleden. Als je iets heftigs hebt meegemaakt in je kindertijd, dan brengt je zenuwstelsel bepaalde prikkels in verband met deze heftige gebeurtenis om je in de toekomst te beschermen. Vervolgens zal je zenuwstelsel deze prikkels altijd als gevaarlijk registreren en daarnaar handelen. Zelfs als ze nu niet meer gevaarlijk voor je zijn.
Sandra Hintringer zegt hierover:
“Wanneer het lichaam niet in staat is om stress te reguleren, ontstaat er trauma.” Ze vervolgt: “Elke onvoorziene, subjectief als bedreigend ervaren gebeurtenis zal het zenuwstelsel meer activeren en het lichaam onderwerpen aan de regie van de sympathicus of die van de dorsale vagus. Is het lichaam niet voldoende in staat om zichzelf te reguleren, dan blijft de traumatische energie in het lichaam, en zit het trauma niet meer in de gebeurtenis maar in het zenuwstelsel zelf. Wanneer we ons als individu, maar ook als maatschappij, bewust zijn van deze dynamiek, is er kans op genezing.”
Veel onverklaarbare, lichamelijke klachten zijn dan ook gelinkt aan chronische stress of vroegere traumatische gebeurtenissen die je je vaak niet meer kunt herinneren. Daardoor heb je geen idee waarom je steeds tegen deze vage klachten aanloopt. Hierbij horen vaak voorkomende pijnen als hoofd-, rug- of gewrichtspijn en inwendige en orthopedische ziekten zoals hoge bloeddruk, maag-darmstoornissen, ontstekingen, artrose, het chronische vermoeidheidssyndroom, migraine, fibromyalgie, allergieën en burn-out.
Herken je een van deze klachten? Dan kan het zijn dat er trauma’s in je lichaam vastzitten of dat je (onbewust) chronisch gestrest bent. Het goede nieuws is dat je dit kunt helen en je zenuwstelsel kunt kalmeren.
Sandra Hintringer schrijft:
“Alle tijd die je aan het reguleren van je zenuwstelsel besteedt, zal in ieder geval het grote geheel dienen. Je kunt het echter ook andersom bekijken: de mate waarin je in staat bent om je zenuwstelsel te reguleren, draagt bij aan het ontstaan maar ook aan het voorkomen van trauma’s. Je vermogen om jezelf te kalmeren is daardoor maatgevend voor de ontwikkeling maar ook voor het chronisch worden van traumastoornissen.”
In haar boek beschrijft ze hoe je de verschillende staten van je autonome zenuwstelsel kunt herkennen. Je leert veel handige en simpele oefeningen om je autonome zenuwstelsel te reguleren. Dankzij deze tips weet je precies hoe je de nervus vagus kunt stimuleren. Dit zorgt voor de activatie van de ventrale vagus en dus dat je je kunt ontspannen. Wanneer de ventrale vagus actief is, is ook je zelfgenezend vermogen actief én flow je beter door het leven. Want: “wanneer de ventrale vagus actief is, voelen we ons gezond, goed en vooral veilig.”
De mate waarin je in staat bent om je zenuwstelsel te reguleren, draagt bij aan het ontstaan maar ook aan het voorkomen van trauma’s. Hoe meer mensen van deze regulatietechnieken gebruikmaken, hoe beter we in de toekomst zullen kunnen samenleven wat weer zorgt voor een fijnere samenleving en een mooiere wereld!
Veel mensen worstelen met uiteenlopende gevolgen van trauma’s die zij hebben meegemaakt. De nervus vagus is de zenuw die de ontspanning in ons lichaam reguleert en voor balans in het zenuwstelsel zorgt, waardoor het lichaam weer in contact komt met het eigen vermogen tot zelfherstel. Sandra Hintringer vertelt wat de nervus vagus voor jouw gezondheid kan betekenen en geeft praktische tips.
Bestel nu jouw exemplaar voor € 25,00 met gratis verzending.
