Laatste update door Miriam den Ouden op 15 december 2021
"De ervaring met de vlinder daags na mijn bezoek is te mooi om niet met de familie te delen en ik laat dat dan ook niet na." Ineke Koedam beschrijft een ontroerende en troostrijke ervaring bij het sterven.
Onlangs werd ik ingeroepen door een familie. De man des huizes, ik noem hem John, was stervende en zijn echtgenote en haar twee dochters hadden ‘In het licht van sterven, ervaringen op de grens van leven en dood’ net alle drie gelezen’. Het ‘toeval’ wilde dat ik tot drie keer toe onder hun aandacht werd gebracht door verschillende artikelen waar iedere keer een afbeelding van mij tot hen leek te spreken.
Een mooie, bijzondere ontmoeting hadden we. Het was heel speciaal hoe de vrouwen liefdevol om hem heen waren en even liefdevol over hem spraken. Ik zag hoe ziek de man was en dat het niet lang zou duren. Ik stond open voor hun vragen en kon het proces duiden. Wij namen afscheid in het weten dat dit éénmalig was.
De volgende dag zit ik rond 13.00 uur even in het zonnetje in de tuin wat voor me uit te mijmeren. In eens strijkt er een bruin, witte vlinder neer op mijn hartstreek. De vlinder blijft een hele tijd zitten terwijl ik in stille verwondering toekijk. Als de vlinder weg vliegt, voelt het alsof mijn kruin zich opent. Een sensatie waarmee ik bekend ben, maakt zich van mij meester en kippenvel verschijnt over mijn lichaam. Direct associeer ik de vlinder met de man. Zodra mijn gedachten het overnemen, ebben langzaam maar zeker de intense gewaarwordingen weg.
Een week nadien kom ik thuis van een aantal dagen in het buitenland en staat de vrouw des huizes op mijn antwoordapparaat. Zonder omhaal vraagt ze of ik haar terug wil bellen. Wanneer ik haar de volgende ochtend bel, blijkt ze met haar dochters in de volgauto te zitten. Nee, ik stoor niet, ze maakt me graag deelgenoot van het feit dat haar man na onze ontmoeting ‘s nacht is overleden, terwijl voor de dag daarna palliatieve sedatie was voorzien om 13.00 uur. Ik luister in stilte naar wat ze zegt: ‘ik dacht maar steeds aan wat jij ons had verteld en daarom kon ik erbij blijven’. Ik laat hen weten hoe geroerd ik ben. We verbreken de telefonische verbinding, maar mijn hart vergezelt deze familie tijdens de afscheidsplechtigheid nog geen uur later.
De ervaring met de vlinder daags na mijn bezoek is te mooi om niet met de familie te delen en ik laat dat dan ook niet na. Enkele weken later ontvang ik een kaart met de volgende woorden: ‘Dank voor je lieve kaart. We werden erg getroffen door je verhaal over de vlinder want sinds John is overleden, is precies diezelfde vlinder op allerlei momenten bij ons. In de tuin, op de rand van mijn wijnglas op de bloemen bij het graf en veel vaker. Ik voel de geest van John en weet dat het goed is met hem. […]
Dit nu zijn van die speciale momenten die zo troostrijk zijn en die getuigen van iets dat groter is dan onze dagelijkse beslommeringen waar onze aandacht zo gemakkelijk naar uit gaat.
Ineke Visser (voorheen Koedam) schoolt werkers in de terminale zorg. Van 2009-2011 deed zij voor de Engelse neuropsychiater Peter Fenwick onderzoek naar ‘end-of-life-experiences’ . Zij spreekt en schrijft over sterven, het stervensproces en orgaandonatie. Ineke is initiatiefnemer en voorzitter van de Stichting Landelijk Expertisecentrum Sterven.