Trauma en de ziel

Trauma en de ziel is een omvangrijk boek met een intrigerende kaft die direct mijn nieuwsgierigheid wekte. Het werk biedt een diepgaande kijk op de behandeling van psychische en trauma-gerelateerde problematiek, waarbij het verder gaat dan traditionele praattherapie. Met het doel de kern van mijn wezen te bereiken, hoopte ik dat dit boek mij zou helpen mijn belemmerende verdedigingsmechanismen te ontdekken en te transformeren.

Het boek biedt een uitgebreide beschrijving van deze mechanismen, inclusief een uitleg over dissociatieve identiteitsstoornis (DIS) en hoe het zelfzorgsysteem deze mechanismen inzet voor overleving. De tekst is geschreven op een hoog intellectueel niveau en, zoals de auteur aangeeft, richt het zich voornamelijk op psychologen, therapeuten en coaches.

De inleidingen van de hoofdstukken vond ik uitdagend om te lezen. Inzichten uit het werk van Jung zijn niet altijd eenvoudig te begrijpen en de theoretische aard ervan kan soms langdradig aanvoelen. Het is een verademing wanneer er praktijkvoorbeelden worden gegeven, deze zijn veel toegankelijker. De reflecties die daarop volgen zijn echter weer vrij theoretisch.

De opzet van het boek is goed gestructureerd en wekt nieuwsgierigheid op door te verwijzen naar toekomstige hoofdstukken. De onderwerpen zijn logisch geordend. De auteur beschrijft trauma op een positieve manier, met bovennatuurlijke krachten die normaal gesproken vanuit het ego niet waarneembaar zijn. Een memorabele uitspraak uit het boek is: “Als er bovennatuurlijke krachten bestaan, is het gebarsten en gefragmenteerde zelf hun ingang”. Verderop in het boek worden ook de negatieve aspecten van trauma behandeld. Dante’s afdaling naar de hel en DIS worden op indringende wijze besproken, met voorbeelden van mensen die werden overgenomen door hun duistere kant.

Een hoofdstuk dat diepe indruk op me maakte, was dat over heelheid en het gezien worden in heelheid. Bijzonder zijn ook de uitgebreide dromen die worden beschreven, en het hoofdstuk dat hieraan gewijd is. De weg van Mike, een personage dat in therapie kwam, wordt gedetailleerd beschreven. Naarmate dit hoofdstuk vordert, vond ik het echter wat langdradig.

Hoewel het boek mooie fragmenten bevat, vond ik het over het algemeen zwaar, langdradig en theoretisch. Het resoneerde niet volledig met mij en ik heb me er met moeite doorheen geworsteld. Voor degenen die geïnteresseerd zijn in diepgaande psychologische en therapeutische inzichten, biedt dit boek echter een schat aan waardevolle informatie.

Dit boek lijkt me een erg interessant, leerzaam en bijzonder boek. Ik lees best wel wat neurowetenschappelijke en psychologische boeken, maar dit boek, dat een spirituele twist maakt, maakt me extra nieuwsgierig. Hoe benadert en analyseert Donald Kalsched trauma’s door middel van een psycho-spirituele benadering? Ik ben erg benieuwd naar zijn kennis en inzichten.

Het boek is zonder twijfel een bijzonder, origineel, indrukwekkend en interessant verhaal. Donald Kalsched heeft een boeiende schrijfstijl, al kan hij bij tijden wel erg afdwalen en zichzelf verliezen in lange uiteenzettingen en analyses. Toch is zijn verhaal, als je tot de kern komt, een indrukwekkend, fascinerend en boeiend verhaal over hoe trauma’s door middel van psychotherapie met een spirituele en mythologische blik trauma’s kunnen helen.

Donald Kalsched weet zijn verhaal erg goed op te bouwen en begint bij de kern en het begint met het oplopen van het trauma. De manier waarop hij een trauma beschrijft als het doven van de ‘vitale vonk’ vind ik een erg passende beschrijving en ook de wijze waarop hij de splitsing waarin dissociatie plaatsvindt weet te beschrijven is bijzonder krachtig. Ik vind dat hij zijn verhaal erg goed  onderbouwd door verschillende (bekende) psychologen en hun psycho-modellen aan te halen die hij toetst aan zijn eigen inzichten en praktijkvoorbeelden.

Ik vind het interessant hoe hij het proces van trauma op verschillende wijzen bekijkt. In de mythologie, waarvan ik een aantal voorbeelden nogal erg ver gezocht vond. Wel vond ik zijn uiteenzetting van een verloop van trauma aan de hand van Dante’s inferno van de hel mooi gevonden. Hij wist me echt te pakken de voorbeelden van trauma’s aan de hand van het verhaal van ‘De kleine prins’ en het sprookje van Grimm ‘Het meisje zonder handen’. Hierbij wist hij me inspirerende inzichten te geven.

Ik vind Trauma en de ziel een boeiend, origineel en interessant verhaal over het proces van de heling van een trauma vanuit een psycho-spirituele benadering. Donald Kalsched weet zijn kennis, inzichten en analyses goed te onderbouwen, ook vanuit andere psychologen en psychologische modellen, mythologie en sprookjes. Wel vond ik hem soms langdradig en wijde hij erg uit waardoor het verhaal en zijn kennis in mijn ogen wat de kracht verliest. Toch is zijn kennis en zijn analyse rondom het heling van een trauma vanuit een spirituele kijk erg boeiend. Als je openstaat voor een spirituele benadering van een trauma en een boek zoekt met onderbouwing en diepgang, dan vind ik het boek zeker een aanrader.

In dit onderzoek neemt psychoanalyticus en klinisch psycholoog Donald Kalsched de lezer mee naar een aantal mystieke en spirituele aspecten van zijn psychotherapeutisch werk met patiënten die vroegkinderlijk trauma hebben ondergaan.

Het hoofdstuk ’Verlies en herstel van het zielskind’ heb ik met grote interesse gelezen. Hierin beschrijft Kalsched verhalen van zijn patiënten die aan hun kinderlijk trauma werkten, waarbij droomsymboliek een grote rol speelt. Dat zijn sessies niet altijd soepel verlopen, geeft hij toe en ook dat hij ná een sessie soms pas tot inzichten komt. Zo had zijn patiënt een droom die eindigde met dolfijnen die boven het water uitsprongen. Er kwamen meer en meer dolfijnen bij, tot de oceaan ervan wemelde. De psycholoog stuit later op treffende verklaringen van deze archetypische beeldtaal. Toch verzucht de patiënt bij de bespreking hiervan: ‘Ik zie dat je echt hyper bent over deze mythologische parallellen dokter, maar… wanneer vind ik een nieuwe vriendin?’ Na zo ’n praktijkvoorbeeld volgt steeds een uitgebreide analyse. En juist deze afwisseling van theorieën, beschouwingen en de dagelijkse praktijk maakt dit werk boeiend.

Ook het hoofdstuk ‘Trauma, transformatie en transcedentie: het voorbeeld van Mike’ wekte mijn interesse. Het hele hoofdstuk wijdt Kalsched aan één patiënt, genaamd Mike. Hij weeft de casussen en droombeelden uit voorgaande hoofdstukken aaneen tot nieuw materiaal uit een analyse van de patiënt. De sessies verlopen eerst stroef, maar als Mike eenmaal goed in het droomproces zit, voelt hij zich gedragen en begint hij de pijn te boven te komen. ‘Hij kon de rijkdom die zijn dromen hem schonken nauwelijks bevatten, en zijn dankbaarheid voor onze ruimte samen en de verdiepende relatie tussen ons raakte mij ook.’ Na elke droom analyseren Kalsched en Mike deze samen en worden beiden getroffen door de genialiteit van de actie van de psyche voor haar zelfbehoud.

Niet alleen combineert Kalsched zijn analyses met sessies uit zijn praktijk, maar ook ,onder andere, met de theorieën van Jung en het verhaal van De kleine prins van St. Exupéry. Zo laat hij zien dat het helingsproces van trauma via afweer naar herstel een spiritueel proces is, waarbij de ziel afdaalt naar de hel waaruit ze later gered wordt.

Het is een aanrader voor psychologen, therapeuten en coaches en ik beoordeel het als geïnteresseerde met 5 sterren.

Trauma en de ziel, als spiritueel zoekende ben ik bekend met de betekenis van de ziel, echter de connectie tussen trauma en de ziel daar heb ik nooit bij stil gestaan. Het roept gelijk vragen op als: wat doet een trauma met de ziel en wat kun je eraan doen om dit te behandelen? Ik hoop dat dit boek deze vragen kan beantwoorden.

Al na het lezen van de eerste twee hoofdstukken moest ik wel concluderen dat ik dit boek niet snel uit zou hebben, ik heb echt gebruik moeten maken van Google om te kunnen begrijpen wat er staat. Dit boek is dan ook wel bedoeld voor psychologen en therapeuten, gezien de woordkeuze begrijp ik wel waarom.

De auteur, Donald Kalsched is een fervent aanhanger van Jung en zijn theorieën en laat je kennismaken met het proces wat veel mensen doormaken als ze te maken krijgen met fysieke of emotionele verwaarlozing of mishandeling en de reactie van het kind of volwassene op het trauma, het mechanisme wat eerst werkzaam was om te overleven keert zich uiteindelijk tegen zich met alle gevolgen van dien.

De rode draad van dit boek is toch wel het psycho-spirituele proces, te beginnen bij de oorsprong van het trauma, het afweer mechanisme en de weg naar herstel.

De auteur legt ook een verbinding tussen enerzijds de dagelijkse ellende die we voorgeschoteld krijgen en anderzijds de schoonheid die de wereld ook te bieden heeft, denk hierbij aan de natuur, kunst, muziek wat onze ziel raakt. Hoe sla je een brug naar beide werelden? Mensen met een trauma kunnen deze verbinding niet maken. Volgens de theorie van de auteur daalt de ziel van de getraumatiseerde mens af naar de hel, dwaalt daar rond en kan uiteindelijk gered worden. In die periode dat de ziel ronddwaalt in de hel kan het demonen tegenkomen die de ziel nog verder in het zwarte gat duwen, sommige zien het licht in de vorm van gidsen of Engelen. Als ik dit zo lees vind ik dit eigenlijk wel heftig, want tja wat weet ik als leek over de onderwerp? Nu heb ik persoonlijk niet zoveel met termen als hel en verdoemenis maar ik kan mij wel voorstellen dat iemand zo getraumatiseerd is dat hij leeft in zijn eigen hel, en dat de weg naar het licht een proces is van een lange adem. Ik begrijp niet alles wat er staat maar voor mijzelf vertaal ik het zo, mensen met een trauma verliezen de verbinding met hun ziel, ze missen als het ware hun bezieling, middels therapie zouden ze in staat moeten zijn om hun verloren zielsdelen te vinden en weten wie ze echt zijn.

Wat ik in dit boek zo interessant vind zijn de verhalen van de patiënten, hun trauma’s, schokkend, confronterend en soms ook verbijsterend. Jarenlang zitten ze in therapie en door het analyseren van hun dromen gaan ze naar de oorsprong van hun trauma en uiteindelijk kunnen ze weer verbinding leggen met hun ziel en een brug slaan  naar de schoonheid die de wereld ook te bieden heeft en hun trauma die een plek krijgt in hun dagelijks leven.

Twee dingen die mij wel bij blijven, mensen volgen jaren therapie dat moet toch een fortuin kosten en de dromen van de patiënten naarmate ze langer therapie volgen worden steeds complexer, zeg maar rustig mystieker, dan denk ik hoe is dat mogelijk?

Dit boek is best een uitdaging om te lezen en te begrijpen, het laat zien hoe weinig we nog weten over de geest en wat voor impact een trauma op ons welzijn heeft. Het boek heeft mij aan het denken gezet om anders naar een trauma te kijken en het belang om dromen niet te onderschatten. Een boek wat ik kan aanbevelen voor diegenen die geïnteresseerd zijn in dit onderwerp.