In het licht van sterven

ervaringen op de grens van leven en dood

Auteur: Ineke Koedam
In het licht van sterven - cover
In het licht van sterven - achterkant
Bekijk de achterkant
Bekijk de voorkant

Download het gratis fragment

Hoe bereidt de stervende mens zich voor op de dood? De dood is niet één enkele gebeurtenis, maar een intensief proces dat vaak wordt ingeluid door bijzondere bewustzijnservaringen. Namens neuropsychiater Peter Fenwick deed ervaren hospicewerker Ineke Koedam onderzoek naar deze zogeheten levenseinde-ervaringen. Daarvoor interviewde ze collega-hospicewerkers in verschillende hospices.

Hoe bereidt de stervende mens zich voor op de dood? De dood is niet één enkele gebeurtenis, maar een intensief proces dat vaak wordt ingeluid door bijzondere bewustzijnservaringen. Namens neuropsychiater Peter Fenwick deed ervaren hospicewerker Ineke Koedam onderzoek naar deze zogeheten levenseinde-ervaringen. Daarvoor interviewde ze collega-hospicewerkers in verschillende hospices. Zij bundelde hun ondervindingen in In het licht van sterven, een educatief en uniek boek.

Wat iemand in het licht van de dood innerlijk doormaakt weten we niet precies, maar In het licht van sterven maakt duidelijk dat er een diepgaande betekenis schuilt in sterven. Levenseinde-ervaringen zijn – zonder uitzondering – wonderbaarlijk. De momenten voor de dood zijn heel wezenlijk voor mensen in hun laatste fase en duiden op een overgang naar een andere vorm van bestaan. Die overgang hoeft niet eenzaam of beangstigend te zijn, maar kan juist heel troostrijk en geruststellend zijn.

Koedams onderzoek demonstreert dat liefdevolle spirituele zorg heel belangrijk is. Door meer openheid en begrip te tonen voor deze persoonlijke levenseinde-ervaringen ontstaat er ruimte voor de behoeften van stervenden. Daarmee kunnen we hen beter ondersteunen in het proces van acceptatie en overgave dat sterven heet.

Lees meer ➔

Hoe bereidt de stervende mens zich voor op de dood? De dood is niet één enkele gebeurtenis, maar een intensief proces dat vaak wordt ingeluid door bijzondere bewustzijnservaringen. Namens neuropsychiater Peter Fenwick deed ervaren hospicewerker Ineke Koedam onderzoek naar deze zogeheten levenseinde-ervaringen. Daarvoor interviewde ze collega-hospicewerkers in verschillende hospices. Zij bundelde hun ondervindingen in In het licht van sterven, een educatief en uniek boek.

Wat iemand in het licht van de dood innerlijk doormaakt weten we niet precies, maar In het licht van sterven maakt duidelijk dat er een diepgaande betekenis schuilt in sterven. Levenseinde-ervaringen zijn – zonder uitzondering – wonderbaarlijk. De momenten voor de dood zijn heel wezenlijk voor mensen in hun laatste fase en duiden op een overgang naar een andere vorm van bestaan. Die overgang hoeft niet eenzaam of beangstigend te zijn, maar kan juist heel troostrijk en geruststellend zijn.

Koedams onderzoek demonstreert dat liefdevolle spirituele zorg heel belangrijk is. Door meer openheid en begrip te tonen voor deze persoonlijke levenseinde-ervaringen ontstaat er ruimte voor de behoeften van stervenden. Daarmee kunnen we hen beter ondersteunen in het proces van acceptatie en overgave dat sterven heet.

Lees meer >
Over de auteur
Productinfo
Recensies
Inhoud

Ineke Koedam

Ineke Koedam

Ineke Koedam (Ineke Visser) is een ervaren hospicewerker en traint werkers in de terminale zorg. Sinds 2003 heeft zij haar eigen praktijk Weerschijn voor sterven, afscheid en rouw. Van 2009-2011 deed zij voor de Engelse neuropsychiater Peter Fenwick onderzoek naar 'end-of-life-experiences' . Ze schreef diverse boeken en geeft lezingen. Ook is zij adviseur bij de Stichting Bezinning Orgaandonatie. Zij is oprichter en voorzitter van het Landelijk Expertisecentrum Sterven. www.ineke-visser.nl en www.landelijkexpertisecentrumsterven.nl/

Meer boeken van deze auteur

Productinfo

  • Taal: Nederlands
  • ISBN: 9789020209631

Wat vinden anderen van In het licht van sterven van Ineke Koedam?

Dit boek draagt bij aan bewustwording omtrent het stervensproces

  • Een recensent
  • 22/10/2020

Een helder en harmonieus boek, rust en ruimte biedend. Een boek dat medici, verzorgers, familie en naasten aanzet om alert, open en ontvankelijk te zijn in ...

Lees recensie

Een helder en harmonieus boek, rust en ruimte biedend. Een boek dat medici, verzorgers, familie en naasten aanzet om alert, open en ontvankelijk te zijn in hun houding en bewust te zijn van hun benadering van het stervensproces van hen waarvoor zij zorg dragen, maar uiteindelijk ook hun eigen, van nature, en ooit op handen zijnde sterven en stervensproces. Belangrijk en wat haar boek mijns inziens zo toegankelijk en ‘down to earth’ maakt is juist het benoemen door Ineke dat de dood ‘….ook akelige, beangstigende en minder mooie kanten kent’.

Ineke Koedam heeft een fijn boek geschreven. Een boek dat bijdraagt aan bewustwording omtrent het stervensproces. Te veel wordt in onze huidige tijd de dood zo lang mogelijk vermeden en verwacht, ja eist men van de medische wereld de wonderen van uitstel op uitstel op uitstel, via doorbehandelen te allen tijde. Dat er tijdens een sterfproces ‘wonderen’ gebeuren en verwonderlijke momenten zijn, kan vaak door onder andere angst voor de dood niet meer worden gezien of beleefd. Ineke’s boek en vooral haar eigen beschouwingen sporen aan de Ars Moriendi -De Kunst van het Sterven- te herontdekken. Misschien de titel van haar volgend boek, in navolging van Peter Fenwick? De lezer ontmoet hier en daar verrassende onderwerpen, zoals poëzie, proza en religieuze liederen…0

Omstandigheden kunnen soms zo boven zichzelf uitstijgen dat (de) dingen op hun plek vallen, dat we een zekere geordendheid gewaarworden dat alles [rondom een overlijden], hoe ondoorgrondelijk soms ook, zijn betekenis heeft.

Met deze zin/opmerking legt Ineke een verbinding tussen de fase van het stervensproces en ons eigen ‘leven van alledag’. Dat is een waardevolle verbinding en een toegevoegde waarde. Kortom: pareltjes van opmerkingen en waarnemingen die licht laten schijnen over het stervensproces. Overheid en de medische wereld kunnen aangespoord raken een dienende rol in plaats van een nemende (denk aan orgaandonatie, waarbij ruw wordt ingegrepen in het stervensproces) in te nemen. Lees je dit boek, dan zou je wensen dat iedereen zo waardig en vol respect begeleid wordt naar een einde, zoals dat in een hospice gebeurt.

‘De dood …. is niet een enkele gebeurtenis, maar een proces.’

Ineke inspireert tot verdieping van dat proces.

Lees minder

Iedereen zou dit moeten lezen!  

  • Marjan van Druenen
  • 09/06/2022

Dit boek verwoordt het onderzoek dat Ineke Koedam tussen 2009 en 2011 heeft verricht onder medewerkers van 3 deelnemende hospices in Nederland. Dit deed zij ...

Lees recensie

Dit boek verwoordt het onderzoek dat Ineke Koedam tussen 2009 en 2011 heeft verricht onder medewerkers van 3 deelnemende hospices in Nederland. Dit deed zij namens de Londense neuropsychiater Peter Fenwick. Zij combineert dit met haar eigen kennis als ervaren hospicewerker en met ervaringen opgedaan in haar eigen praktijk voor afscheidsbegeleiding en rouwverwerking. Het uitgebreide voorwoord is geschreven door Pim van Lommel, cardioloog en auteur van het boek Eindeloos bewustzijn, een wetenschappelijke visie op de bijna-dood ervaring. Hij stelt dat levenseinde-ervaringen qua inhoud en gevolgen vrijwel identiek zijn aan bijna-doodervaringen.

Een schat aan inzichten

Het boek bestaat uit korte, zeer goed leesbare hoofdstukken met steeds weer ervaringen opgetekend door vooral hospicewerkers. Het bevat een schat aan informatie en inzichten. Nooit bij stilgestaan dat mensen hun eindelevenservaring niet delen omdat ze bang zijn verward over te komen of vrees hebben dat ze dan medicijnen krijgen om het te stoppen. Wat ook geldt voor sommige verzorgers of familieleden, ze praten er niet over uit angst als onprofessioneel te worden gezien of ze zijn bang dat ze niet geloofd worden, zelfs belachelijk worden gemaakt. Mooi vond ik ook de zin dat stervenden in een hospice bewoners of gasten worden genoemd, tegenover patiënten in een ziekenhuis: “want als we ons afvragen wie er eigenlijk te gast is, dan komen we er misschien achter dat hospicemedewerkers wel eens te gast zouden kunnen zijn bij de stervende”. Het verbaast mij enigszins dat er nog zoveel kan gebeuren in zo’n laatste levensfase. Pim van Lommel schrijft daarover op de kaft:

“Ik ben ervan overtuigd dat dit boek een belangrijke bijdrage zal kunnen leveren aan de herkenning en erkenning van levenseinde-ervaringen en dat hierdoor de angst voor de dood zelfs nog in de stervensfase kan verminderen of verdwijnen.”

Dat denk ik ook.

Naslagwerk

Het is een compleet naslagwerk dat naast de bekende onderwerpen zoals visioenen en dromen, religie, het Licht en wachten op komst (of vertrek) van familie ook vertelt over symboliek en synchroniciteit. Over dieren die een soort zintuig lijken te bezitten waardoor ze informatie hebben voordat wij mensen daarover beschikken. Over de fysieke aspecten, een beschrijving wat er fysiek gebeurt als iemand overlijdt.  Verder lees ik over tips, zoals het branden van salie wat de ruimte energetisch zuivert en het oliën van de handen als laatste zorg bij de stervende. Er worden niet alleen serene ervaringen beschreven, maar ook onaangename ervaringen. Dat maakt het realistisch.

Een prachtboek

Ik ben er stil van, een prachtboek, een juweeltje. Het heeft mij een diep respect voor hospicewerkers gegeven en het inzicht dat het bewustzijn niet ophoudt als het lichaam sterft en de dood een proces is, geen einde, maar een overgang. Het enige waar ik niet zo van gecharmeerd ben zijn de potlood illustraties, maar dat is slechts een kleinigheid ten opzichte van de grootsheid van dit werk. Iedereen zou dit moeten lezen!  

Lees minder
12,99

Je bestelt bij

Ook beschikbaar als

Paperback
€ 18.50

Meer info ➔

Ebook

Je bestelt bij

Ook beschikbaar als

Paperback
€ 18.50


Over de auteur ➔

Ineke Koedam

Ineke Koedam

Ineke Koedam (Ineke Visser) is een ervaren hospicewerker en traint werkers in de terminale zorg. Sinds 2003 heeft zij haar eigen praktijk Weerschijn voor sterven, afscheid en rouw. Van 2009-2011 deed zij voor de Engelse neuropsychiater Peter Fenwick onderzoek naar 'end-of-life-experiences' . Ze schreef diverse boeken en geeft lezingen. Ook is zij adviseur bij de Stichting Bezinning Orgaandonatie. Zij is oprichter en voorzitter van het Landelijk Expertisecentrum Sterven. www.ineke-visser.nl en www.landelijkexpertisecentrumsterven.nl/

Meer boeken van deze auteur
Productinfo ➔
  • Taal: Nederlands
  • ISBN: 9789020209631
Recensies ➔

Wat vinden anderen van In het licht van sterven van Ineke Koedam?

Dit boek draagt bij aan bewustwording omtrent het stervensproces

  • Een recensent
  • 22/10/2020

Een helder en harmonieus boek, rust en ruimte biedend. Een boek dat medici, verzorgers, familie en naasten aanzet om alert, open en ontvankelijk te zijn in ...

Lees recensie

Een helder en harmonieus boek, rust en ruimte biedend. Een boek dat medici, verzorgers, familie en naasten aanzet om alert, open en ontvankelijk te zijn in hun houding en bewust te zijn van hun benadering van het stervensproces van hen waarvoor zij zorg dragen, maar uiteindelijk ook hun eigen, van nature, en ooit op handen zijnde sterven en stervensproces. Belangrijk en wat haar boek mijns inziens zo toegankelijk en ‘down to earth’ maakt is juist het benoemen door Ineke dat de dood ‘….ook akelige, beangstigende en minder mooie kanten kent’.

Ineke Koedam heeft een fijn boek geschreven. Een boek dat bijdraagt aan bewustwording omtrent het stervensproces. Te veel wordt in onze huidige tijd de dood zo lang mogelijk vermeden en verwacht, ja eist men van de medische wereld de wonderen van uitstel op uitstel op uitstel, via doorbehandelen te allen tijde. Dat er tijdens een sterfproces ‘wonderen’ gebeuren en verwonderlijke momenten zijn, kan vaak door onder andere angst voor de dood niet meer worden gezien of beleefd. Ineke’s boek en vooral haar eigen beschouwingen sporen aan de Ars Moriendi -De Kunst van het Sterven- te herontdekken. Misschien de titel van haar volgend boek, in navolging van Peter Fenwick? De lezer ontmoet hier en daar verrassende onderwerpen, zoals poëzie, proza en religieuze liederen…0

Omstandigheden kunnen soms zo boven zichzelf uitstijgen dat (de) dingen op hun plek vallen, dat we een zekere geordendheid gewaarworden dat alles [rondom een overlijden], hoe ondoorgrondelijk soms ook, zijn betekenis heeft.

Met deze zin/opmerking legt Ineke een verbinding tussen de fase van het stervensproces en ons eigen ‘leven van alledag’. Dat is een waardevolle verbinding en een toegevoegde waarde. Kortom: pareltjes van opmerkingen en waarnemingen die licht laten schijnen over het stervensproces. Overheid en de medische wereld kunnen aangespoord raken een dienende rol in plaats van een nemende (denk aan orgaandonatie, waarbij ruw wordt ingegrepen in het stervensproces) in te nemen. Lees je dit boek, dan zou je wensen dat iedereen zo waardig en vol respect begeleid wordt naar een einde, zoals dat in een hospice gebeurt.

‘De dood …. is niet een enkele gebeurtenis, maar een proces.’

Ineke inspireert tot verdieping van dat proces.

Lees minder

Iedereen zou dit moeten lezen!  

  • Marjan van Druenen
  • 09/06/2022

Dit boek verwoordt het onderzoek dat Ineke Koedam tussen 2009 en 2011 heeft verricht onder medewerkers van 3 deelnemende hospices in Nederland. Dit deed zij ...

Lees recensie

Dit boek verwoordt het onderzoek dat Ineke Koedam tussen 2009 en 2011 heeft verricht onder medewerkers van 3 deelnemende hospices in Nederland. Dit deed zij namens de Londense neuropsychiater Peter Fenwick. Zij combineert dit met haar eigen kennis als ervaren hospicewerker en met ervaringen opgedaan in haar eigen praktijk voor afscheidsbegeleiding en rouwverwerking. Het uitgebreide voorwoord is geschreven door Pim van Lommel, cardioloog en auteur van het boek Eindeloos bewustzijn, een wetenschappelijke visie op de bijna-dood ervaring. Hij stelt dat levenseinde-ervaringen qua inhoud en gevolgen vrijwel identiek zijn aan bijna-doodervaringen.

Een schat aan inzichten

Het boek bestaat uit korte, zeer goed leesbare hoofdstukken met steeds weer ervaringen opgetekend door vooral hospicewerkers. Het bevat een schat aan informatie en inzichten. Nooit bij stilgestaan dat mensen hun eindelevenservaring niet delen omdat ze bang zijn verward over te komen of vrees hebben dat ze dan medicijnen krijgen om het te stoppen. Wat ook geldt voor sommige verzorgers of familieleden, ze praten er niet over uit angst als onprofessioneel te worden gezien of ze zijn bang dat ze niet geloofd worden, zelfs belachelijk worden gemaakt. Mooi vond ik ook de zin dat stervenden in een hospice bewoners of gasten worden genoemd, tegenover patiënten in een ziekenhuis: “want als we ons afvragen wie er eigenlijk te gast is, dan komen we er misschien achter dat hospicemedewerkers wel eens te gast zouden kunnen zijn bij de stervende”. Het verbaast mij enigszins dat er nog zoveel kan gebeuren in zo’n laatste levensfase. Pim van Lommel schrijft daarover op de kaft:

“Ik ben ervan overtuigd dat dit boek een belangrijke bijdrage zal kunnen leveren aan de herkenning en erkenning van levenseinde-ervaringen en dat hierdoor de angst voor de dood zelfs nog in de stervensfase kan verminderen of verdwijnen.”

Dat denk ik ook.

Naslagwerk

Het is een compleet naslagwerk dat naast de bekende onderwerpen zoals visioenen en dromen, religie, het Licht en wachten op komst (of vertrek) van familie ook vertelt over symboliek en synchroniciteit. Over dieren die een soort zintuig lijken te bezitten waardoor ze informatie hebben voordat wij mensen daarover beschikken. Over de fysieke aspecten, een beschrijving wat er fysiek gebeurt als iemand overlijdt.  Verder lees ik over tips, zoals het branden van salie wat de ruimte energetisch zuivert en het oliën van de handen als laatste zorg bij de stervende. Er worden niet alleen serene ervaringen beschreven, maar ook onaangename ervaringen. Dat maakt het realistisch.

Een prachtboek

Ik ben er stil van, een prachtboek, een juweeltje. Het heeft mij een diep respect voor hospicewerkers gegeven en het inzicht dat het bewustzijn niet ophoudt als het lichaam sterft en de dood een proces is, geen einde, maar een overgang. Het enige waar ik niet zo van gecharmeerd ben zijn de potlood illustraties, maar dat is slechts een kleinigheid ten opzichte van de grootsheid van dit werk. Iedereen zou dit moeten lezen!  

Lees minder
Inhoud ➔