Complexe PTSS

Als ervaringsdeskundige en als therapeut komt Pete Walker op voor het kind in jou en helpt jou hetzelfde te doen door in niet mis te verstane woorden aan te geven hoe het is om te moeten opgroeien in een disfunctioneel gezin. Anders dan je elders kunt lezen, raad hij je aan je ouders juist niet op voorhand te vergeven, wat rust geeft in het herstelproces. Hij geeft vele praktijkvoorbeelden en deelt ook momenten uit zijn eigen leven. Heel verfrissend is het dat hij erkent dat de weg naar herstel misschien wel een leven lang duurt en hij is dan zelf ook nog niet ‘af’. Dat maakt hem vooral een menselijke therapeut die dichtbij je staat en eentje die écht weet waar hij over praat, wat ook blijkt uit subtiele beschrijvingen. Elke therapeut zou dit boek gelezen moeten hebben, vooral degenen die ongenaakbaar achter hun bureau zitten. Ik heb vele boeken gelezen in dit genre, maar deze steekt er met kop en schouders bovenuit. Ben je opgegroeid in een moeilijk gezin en heb je niet de tijd, de moed of de mogelijkheid tot het volgen van therapie, gun jezelf dan dit goed leesbare en zeer behulpzame en ondersteunende boek.

Ik heb veel geleerd over de verschillende oorzaken en symptomen van complexe PTSS, waardoor ik een dieper begrip kreeg van de complexiteit van deze aandoening. Ook staat het vol (boeken)tips! De schrijver combineert kennis met persoonlijke verhalen en ervaringen van mensen met complexe PTSS, waardoor het boek zowel informatief als empathisch is. Wat dit boek onderscheidt, is de gevoelige benadering van het onderwerp. Dit boek is echt toegankelijk voor iedereen. Een ander aspect dat ik waardeerde, was de nadruk op zelfzorg en het bouwen van veerkracht. Als ik een kritisch punt zou moeten noemen, is het misschien dat sommige delen van het boek iets uitgebreider hadden mogen zijn. Al met al kan ik dit boek aanbevelen aan iedereen die geïnteresseerd is in het begrijpen van CPTSS!

De cover van Complexe PTSS is eenvoudig qua opzet, maar spreekt aan door de felle kleur rood. Op de een of andere manier ‘voel je aan’ dat dit een pittig boek gaat worden. De achterflaptekst geeft een goede samenvatting van wat je van dit boek mag verwachten. Met name de premisse dat er ‘een uitweg’ is geeft mij als lezer hoop. Na de heldere inhoudsopgave volgt een inleiding.

Al vanaf de inleiding van het boek merk je dat de auteur niet alleen een ervaren psychotherapeut is, maar ook ervaringsdeskundig op het gebied van complexe PTSS (afgekort tot CPTSS). Ik voelde me direct gehoord en gezien, alsof je een goed gesprek voert met iemand die in hetzelfde pijnlijke schuitje zit. Hij benadrukt direct dat het herstellen van CPTSS een lange reis is, een reis die voor iedereen anders verloopt.

In deel I van het boek geeft de auteur eerst een uitleg over wat CPTSS precies is, gevolgd door een globaal overzicht van de stappen die je als overlever van CPTSS doorloopt in je herstel.

Wat mij persoonlijk een heel helder inzicht opleverde was de introductie van de term emotionele flashback. Emotionele flashbacks zijn plotselinge, vaak langdurig aanhoudende ervaringen van teruggeworpen worden in de overweldigende gemoedstoestanden van een kind dat wordt mishandeld en/of verlaten. Deze gevoelens kunnen bestaan uit overweldigende angst, schaamte, vervreemding, woede, rouw of depressiviteit. Emotionele flashbacks gaan gepaard met hevige arousal van het sympatische zenuwstelsel, waardoor we in vecht-, vlucht, verstijf- of vlei-modus schieten. Iedereen is geneigd om een of meerdere van deze copingstijlen te vervallen wanneer we getriggerd worden in ons trauma. Het is belangrijk om te weten welk 4v-traumatype je bent, zoals de auteur het benoemt. De uitgebreide uitleg die volgt over de persoonlijke coping-stijl waar je naar neigt bij vermeend gevaar, vond ik enorm verrijkend, net als uitleg over de diverse niveaus van herstel: cognitief, emotioneel, fysiek, relationeel en spiritueel.

In deel II worden de ‘fijne kneepjes van herstel’ behandeld. Onderwerpen die in dit deel aan bod komen zijn o.a. codependentie, een uitgebreid stappenplan voor het omgaan met emotionele flashbacks, hoe om te gaan met je innerlijke én extern gerichte criticus en de onschatbare waarde van rouwen en vergeving.

De auteur sluit het boek af met de introductie van een gereedschapskist. Dit is een overzicht van diverse zelfhulpinstrumenten die je kunt gebruiken voor het omgaan met de verschillende vraagstukken die je tijdens je herstelproces tegenkomt. Je kunt het zien als een soort werkboek met invullijstjes en praktische informatie die je bijvoorbeeld op je koelkast kunt hangen als reinforcer van nieuw gedrag.

Conclusie: dit boek zou ik aan iedereen aanraden die te maken heeft met CPTSS. Voor mij was het een eye-opener die mij veel nieuwe handvatten heeft gegeven die ik kan gebruiken in mijn herstelproces. Ik ben nu veel milder voor mezelf en ben mijn eigen bondgenoot geworden.

Meteen na de eerste bladzijden had het boek me al te pakken. Ondanks het toch wel zware onderwerp, komt het boek relaxt over. De schrijver geeft aan dat je het boek niet per se van voor naar achter hoeft te lezen. Je kan ook in de inhoudsopgave zoeken naar wat je op dat moment het meest aanspreekt. Ook geeft de schrijver een stappenplan voor acute hulp. Persoonlijk kreeg ik een warm gevoel van het boek. Het is heel persoonlijk geschreven met praktijk voorbeelden. Door eigen ervaringen is de schrijver ook heel realistisch in zijn verhaal. Het boek gaf mij gevoelens van (h)erkenning en begrip en het bood me inzichten. Dat was echt fijn om te mogen ervaren. Als het onderwerp je aanspreekt, zou ik dit boek dan ook zeker aanraden.

Dit boek valt op door de rode kaft, grote letters en een afbeelding van een chaotisch brein. De titel van het boek sprak me direct aan, omdat ik binnen de GGZ veel werk met cliënten met CPTSS. Ik verwachtte veel herkenning, maar ook zeker extra tips en tools om in de praktijk mee aan de slag te kunnen.

Ik kan me voorstellen dat het voor mensen met CPTSS een confronterend en intens boek kan zijn en tegelijkertijd een eerlijke omschrijving van wat het is en daarbij erkenning voor wat je hebt meegemaakt. De manier waarop Pete Walker het omschrijft is kwetsbaar, open en vanuit zijn eigen ervaringen en die van zijn cliënten. Hij brengt het niet als iets dat zwart-wit is, maar laat juist ruimte open voor ieders eigen beleving en verhaal met dus ook een eigen manier van helen.

Pete Walker laat je nadenken over je eigen reacties op stress (de bekende reacties: vechten, vluchten, verstijven en vleien) en of deze gezond is of niet. Hij staat ook stil bij de mogelijkheid om de overmatige afhankelijkheid ervan te verminderen. Tegenwoordig is afhankelijkheid in relaties een ‘hot topic’, co-dependentie is voor veel mensen geen vreemd woord meer. Pete Walker heeft zich gespecialiseerd in het behandelen hiervan en weet er dus veel van. Persoonlijk vind ik het heel fijn dat hij er dieper op ingaat, omdat het een terugkomend onderwerp is in de therapieën die ik geef en dit mij helpt om cliënten op een heldere manier hier meer uitleg over te geven.

Het boek eindigt met zes gereedschapskisten met elk hun eigen set instrumenten voor het omgaan met verschillende vraagstukken die je in je proces van herstel tegen kunt komen. Zo gaat het over het opschrijven van je intenties, je rechten als mens, het dealen met je criticus, liefdevol omgaan met conflicten, opbouwen van je eigenwaarde en de waarden van andere mensen om je heen zien en tot slot het omgaan met emotionele flashbacks.

Ik kan heel veel schrijven over dit boek, omdat ik er zo veel van heb geleerd en het zeker nog een keer ga lezen. Je kunt het beste zelf het boek lezen als de titel je aanspreekt of als je nieuwsgierig bent wat de gevolgen van tekortkomingen in je jeugd kunnen zijn voor je leven als volwassene. Als je bereid bent of open staat om hier meer over te leren en eerlijk naar jezelf te kijken, kun je ontzettend veel aan dit boek hebben. Voor mij is het een waardevol boek geworden die ik iedereen zal aanraden.

De afgelopen tijd heb ik dit boek al vaker voorbij zien komen en nu ik het gelezen heb, kan ik alleen maar zeggen: dit is het boek waarvan ik zou willen dat ik het 5 jaar geleden had gelezen.

Al tijdens het lezen van het eerste hoofdstuk werd ik zo geraakt, omdat ik mijn eigen symptomen ergens in kon herkennen. Wat nog fijner was: dit boek beschrijft de stappen die ik heb gezet in mijn eigen helingsproces, een soort bevestiging dus. ‘Een praktische gids voor het overwinnen van jeugdtrauma’, staat dan ook op de omslag. Tot in de meest specifieke details en symptomen kon ik in dit boek herkenning vinden. Dus mocht je de volgende klachten bij jezelf herkennen en niet goed weten wat je ermee aan moet, dan is dit boek een absolute aanrader: emotionele flashbacks, toxische schaamte, zelfverlating, vileine innerlijke criticus en sociale angst.

Dit boek leert je wat complexe ptss inhoudt, maar het geeft ook hele duidelijke tips en aanwijzingen over wat je kunt doen om dit te gaan helen. Wat, wat mij betreft, echt een belangrijke combinatie is, omdat als je jezelf beter begrijpt, je ook meer begrip voor jezelf kunt opbrengen. Laat dat nou een hele belangrijke pijler zijn voor heling. Ik denk dat het boek ook veel hoop kan brengen. Hoop dat heling daadwerkelijk mogelijk is.

Ik vind het dus echt een aanrader!

Mijn algemene conclusie na het lezen van het boek Complexe PTSS van Pete Walker is dat ik het zeker nog een keer moet lezen om te ontdekken wat ik er nou werkelijk van vond. Ik kon er allereerst wat moeilijk inkomen; misschien waren mijn verwachtingen vooraf anders. Ik dacht een wat informatief boek te gaan lezen, maar merkte al snel dat de eigen ’touch’ van de auteur duidelijk door het boek verweven was. Een heel eigen stijl die van mij wat flexibiliteit vroeg.

Ik merkte dat ik wat zoekende was in hoe de inhoud aansluit op mijn eigen kennis over PTSS en de criteria voor PTSS en complexe PTSS. Die hadden wat mij betreft wat meer omschreven mogen worden aan de hand van ons classificatiesysteem, DSM-5. De criteria en betekenis van PTSS en complexe PTSS zijn niet bij iedereen bekend, maar het had zoals ik ernaar kijk kunnen bijdragen aan de begrijpelijkheid van het boek als die informatief waren opgenomen in het boek.

De uitleg van de vier V’s vond ik wel helder (vechten, vluchten, verstarren, vleien), omdat het de verschillende vormen van coping in vier makkelijk te beschrijven termen (met bijbehorende voorbeelden) duidelijk maakt voor een grote groep mensen.

Kleine sidenote bij mijn recensie: ik las het boek steeds in kleine stukjes (in een erg drukke periode). Wellicht had ik met meer aandacht en een langere concentratieboog een wat genuanceerdere mening kunnen geven. Maar zoals ik dus al aangaf: het boek Complexe PTSS van Pete Walker is een boek dat hoe dan ook uitnodigt om meerdere keren te lezen en dat lijkt mij nooit verkeerd.