Als vrouwen de aarde dragen: een pleidooi voor het ontwaken van vrouwelijke kracht

Met 'Als vrouwen de aarde dragen' houdt Sharon Blackie een krachtig pleidooi voor het herstel van vrouwelijke wijsheid in een wereld die haar is kwijtgeraakt. Acquirerend redacteur Donata van der Rassel vertelt meer over dit boek én over hoe belangrijk dit boek is in de huidige tijd.

Als vrouwen de aarde dragen van Sharon Blackie begint met een citaat van de beroemde negentiende eeuwse romancier D.H. Lawrence: “We bloeden aan de wortels omdat we zijn afgesneden van de aarde en de zon en de sterren. Liefde is een verkrampte aanfluiting geworden omdat we die arme bloesem van zijn stam op de Levensboom hebben geplukt en verwachtten dat hij in onze gecultiveerde vaas op tafel zou blij­ven bloeien.”

We zijn van de aarde losgesneden en leven niet langer in verbinding met de aarde en de hemel en volgens Blackie is het vooral de vrouw die deze verbinding kan herstellen. Blackie schrijft dat het immers de vrouwen waren die oorspronkelijk de hoeders waren van het land en beschikten over de beker van kennis en wijsheid: “Voor het woord was er het land, door vrouwen gemaakt en bewaakt.” Het waren de vrouwen die leven creëerden, die de hoeders waren van de wijsheid en de kennis en het waren de vrouwen die de morele en spirituele autoriteit vertegenwoordigden op deze vruchtbare aarde. Maar vrouwen hebben de grip op hun verhaal en hun betekenis verloren.

Door de geschiedenis heen, zo betoogt Blackie, zijn wij als vrouwen de regie over ons eigen verhaal kwijtgeraakt en zodoende ook over de verhalen van oorsprong en onze goddelijke connectie. Het gevolg is een gemankeerde maatschappij, een kunstmatige wereld waarin we onze oorsprong en plek zijn vergeten, met alle gevolgen van dien.

Mannen hebben het verhaal van de vrouw herschreven en daarin worden we al eeuwenlang tekortgedaan. Het heeft ervoor gezorgd dat vrouwen zich hun eigen kracht en wijsheid niet langer herinneren en uiterlijke idolen hebben de plek ingenomen van innerlijke schatten. Inmiddels is zelfs de liefde “een verkrampte aanfluiting” geworden om nog maar even in de woorden van D.H. Lawrence te spreken.

De manier waarop het verhaal van de vrouw wordt verteld staat aan de basis van hoe onze cultuur de wereld beschouwt, onze plek in die wereld en hoe we met elkaar in die wereld omgaan. En laat nu juist het verhaal van de vrouw er een zijn van onderwerping, onderdrukking en wantrouwen. Dit wantrouwen is in het leven geroepen door een van de belangrijkste mythen van creatie, het verhaal van Adam en Eva. Hierin wordt de vrouw schuldig gemaakt aan het eten van de appel, een daad die hen beiden uit het paradijs zou verjagen.

Sindsdien is de vrouw een gevaar die “bewaakt” en “gecontroleerd” moet worden. Het wantrouwen zit diep en de vrouwenhaat is vandaag de dag levendiger dan ooit. Meisjes en jonge vrouwen mogen niet deelnemen aan de maatschappij of naar school en/of worden zelfs gevangen gehouden in hun eigen huis. De consequenties van het verlies aan betekenis zijn zo groot dat vrouwen wereldwijd het onderspit delven, zo is 80% van de slachtoffers in oorlogen vrouw en is seksisme diep doorgedrongen in onze cultuur met allerhande geweldsmisdrijven, femicide en verkrachtingen tot gevolg. Daarnaast worden we onderdrukt in maatschappelijke en politieke functies, bestaat er een loonkloof en worden vrouwen in wetenschappelijke en/of bedrijfsmatige kringen nog steeds nauwelijks serieus genomen.

Het wordt tijd dat vrouwen hun eigen verhaal herschrijven, want pas als wij zelf wakker worden voor onze scheppende kracht kunnen we deze aarde van dienst zijn en  de rommel opruimen die mannen hebben gemaakt.

Blackie put inspiratie uit de Keltische mythen en folklore uit haar jeugd; deze laten een vrouw zien wiens kracht sterk verbonden is aan de aarde. Ze betoogt dat dit de gave is die vrouwen aan onze wereld kunnen geven. Vrouwen zijn immers de draagsters van de wijsheid van onze geboorteplekken, de kennis van de planten en dieren, de rijke intelligentie van de cycli van het leven en de seizoenen. Ze herschrijft “De reis van de held” van Joseph Campbell. Het wordt de reis van een eco-heldin; een weg naar het besef hoe diep vrouwen verstrikt zijn geraakt in het levensweb op deze planeet.

Dit verhaal is in veel opzichten een antigif tegen het stoere actie­avontuur van de reis van de held. Het is namelijk de reis van een vrouw, geba­seerd op de vrouwelijke manier van zijn in de wereld. Dit pad dwingt vrouwen eerst zichzelf en deze wereld te onderzoeken. Het dwingt hen alles wat in het leven gebroken en disfunctioneel is onder ogen te zien en vraagt wat vrouwen te bieden hebben aan de plekken en ge­meenschappen waarin ze leven. Ten slotte vergt deze weg dat ze in hun kracht gaan staan en hun oude, aangeboren rol als bewakers en beschermers terugnemen. Om zodoende sterk en stevig op te rijzen, zoals bomen.

Deze reis is belangrijk. Niet alleen voor eigen persoonlijke groei en meer welzijn, maar omdat onze plaatsen en men­sen ons nodig hebben. Hou van de plaats waar je bent, wat voor plek dat ook is. De mooie, noodlijdende aarde heeft ons nodig, en de niet-menselijke anderen die haar met ons bewonen ook. Onze kinderen, onze nakomelingen hebben ons nodig om te vechten voor hun toekomst. We hebben de wereld allemaal een unieke gave te bie­den. We bekleden allemaal een knooppunt in het levensweb op deze planeet. Daarom moeten we deze reis allemaal maken, en hoe uitda­gend ze ook mag zijn, ze brengt rijkdom en schoonheid. Als vrouwen de wereld dragen is een ode aan de vrouw en haar vrouwelijke scheppingskracht en is nu verkrijgbaar.

‘De postmenopauzale energie waar ik het over heb, begint zich te manifesteren als vrouwen geen seksuele objecten meer hoeven te zijn, zoals de maatschappij ons oplegt.’