Alzheimer als spiegel

Alsof je met een vertrouwd persoon een gesprek voert over de ervaringen met geliefde dierbaren, getroffen door de ziekte van Alzheimer. Ik heb het boek Alzheimer als spiegel van Martin Veul dan ook nagenoeg in een middag gelezen. Een aanrader voor iedereen die beginnend dement is, voor mantelzorgers, verpleegkundigen, artsen, geïnteresseerden, familie en andere dierbaren.

Ook dit boek over Alzheimer geeft dieper inzicht en begrip over de spirituele betekenis, om uiteindelijk, in het meest gunstige geval zinvolle verwerking te bieden, voor alle betrokkenen. Van angst en onwetendheid naar wijsheid, begrip en compassie. Bovenal het vrolijke en onbevangen kind in jezelf niet langer wegduwen, maar omarmen in je leven. Met twee ouders, lijdend aan de ‘ziekte’ Alzheimer lees ik veel herkenbaarheden over het proces, van het ‘niet-pluis’ gevoel tot opname in een verpleeghuis.

Het hart, waarin de ziel zetelt, is wellicht het voornaamste orgaan in je lichaam waarin zowel de extreem negatieve ervaringen in je leven, maar met name de meest mooie levenservaringen liggen opgeslagen. Onverwerkte emoties ook. Alzheimer lijkt hierin de poort te openen om terug te gaan in de tijd, naar de uiteindelijke verwerking; rucksichtslos, rauw en grenzeloos. Vluchten uit het huidige leven, een vlucht uit de ‘werkelijkheid’, het anker wordt uitgegooid naar een andere wereld.

Practice what you preach.

Veel spiritueel georiënteerde boeken lezen, zoals de Bhagavad Gita, Het Tibetaanse boek, de boeken van Hans Stolp, andere bijzondere filosofische/spirituele boeken etc., betekent nog niet dat je hier ook daadwerkelijk naar leeft of open en bereid bent nakomend te leven. Het boek laat maar eens te meer zien hoe moeilijk het is om in deze wereld van dualiteit, vol tegenstellingen en (voor)oordelen te leven vanuit eenheidsbewustzijn. De kunst is om te luisteren naar het grote IK(ben); Het Ene/Goddelijke, in plaats van naar het kleine ik (je ego). God de Vader en ik zijn Eén.

Enkel met het hart kan de mens goed zien. Het essentiële is onzichtbaar voor de ogen (Antoine de Saint-Exupéry).

Het boek Alzheimer als spiegel biedt een vernieuwde kijk op Alzheimer, afwijkend van de traditionele medische benadering. Het richt zich op een benadering op zielsniveau, voorbij het verstandelijke. Het benadrukt de noodzaak om personen met Alzheimer vanuit het hart te benaderen wanneer woorden tekort schieten.

In dit boek beschrijft de auteur het proces met zijn vrouw die gediagnostiseerd is met Alzie zoals hij het de naam geeft.

Dit boek komt goed overeen met mijn verwachtingen omdat het naar de diepere lagen wil kijken. De auteur reflecteert op zichzelf en erkent hoe zowel hij als zijn vrouw worden geraakt op het niveau van het innerlijk kind. Door te kijken naar familiesystemen en het doorgeven van trauma’s verdiepen ze hun begrip van de ziekte. Hun bezoek aan een regressietherapeut brengt hun emotioneel dichter bij elkaar, terwijl zijn vrouw steeds meer reageert vanuit haar onbevangen kinderlijke zelf. De zieke lijkt een zinvol verwerkingsproces te zijn, niet alleen voor zijn vrouw, maar ook voor hem als partner, waardoor hij de kans krijgt zijn eigen levensopdracht te onderzoeken.

In brieven aan zijn kleindochter, die hij ziet als nieuwetijdskind, deelt de auteur waardevolle inzichten. Één van deze brieven benadrukt dat alleen de liefde telt; het hart kent geen Alzheimer. Hij spoort haar aan zich bewust te zijn van de eenheid achter de verscheidenheid. Een boodschap die mij zelf is bijgebleven.

Persoonlijk voel ik me gesteund door dit boek in mijn eigen proces met een dierbare met Alzheimer. Ik probeer de innerlijke stem te horen in contact met mijn dierbare die op een ander bewustzijnsniveau kan verkeren. Het boek leest gemakkelijk en ik raad het aan iedereen aan die bereid is de weg naar binnen te bewandelen, zowel bij zichzelf als de persoon met Alzheimer.

Alzheimer als spiegel, een boek dat ik graag wilde lezen om twee redenen. Enerzijds vanwege het ziekteproces van mijn vader, die in 2021 aan Alzheimer overleed. Anderzijds vanwege mijn huidige werk als gastvrouw op een kleinschalige afdeling voor (met name) mensen met dementie.

De spirituele benadering van Alzheimer, en hoe dat naast een moeizame en pijnlijke weg ook een hele waardevolle kan zijn, is iets waar ik me volledig in kan vinden. Ik hoopte met het lezen van het boek inzichten te krijgen die mijn contact met de bewoners zouden kunnen verrijken, en dat is zeker het geval gebleken.

Het boek is gebaseerd op ‘van hoofd naar hart’ en via de taal van het hart contact maken met de ander. Een zienswijze die niet alleen zinvol is in de omgang met mensen met dementie, maar die de wereld in het algemeen een stukje mooier maakt.

De spirituele insteek van het boek is me op het lijf geschreven, en ik heb meermaals stukken uit het boek bewaard om later terug te kunnen lezen. Ik zat zelf tijdens het lezen in een periode van verlies, en daarmee een periode van mogelijkheden tot groei. Het boek heeft me, ook al was de insteek totaal anders, daar enorm bij geholpen.

Soms valt de schrijver ietwat in herhaling, maar wellicht is dat ook waardoor de boodschap zo helder blijft hangen. Storend was het in ieder geval niet, ik zou het boek zonder twijfel aanraden. In de eerste plaats aan mensen die op wat voor manier dan ook te maken hebben met dementie. Maar daarnaast ook aan iedereen die open staat voor een andere kijk op ‘ziekzijn’, ‘jezelf leren kennen’ en ‘durven te kijken in de spiegel die een ander je voorhoudt’.

Geen dik boek, wel een dikke aanrader.