Troostrijke tranen

De kaft van het boek toont een kleurrijk spektakel waarin licht door de diverse vormen en vlekken lijkt te schijnen. Een grote, witte cirkel brengt zowel aandacht voor de titel als rust in het geheel.

Afgaande op die titel zou dit werk een opbeurende inhoud kunnen bevatten met eenvoudige teksten en zonnige plaatjes. Maar ik wist dat veel publicaties van Marianne Williamson gebaseerd zijn op Een cursus in wonderen, dus ik verwachtte wel wat diepgang.

Die verwachting werd ingelost; al lezende werd me duidelijk dat dit boek geen simpel niemendalletje is. Ik kreeg al snel de enthousiaste behoefte om woorden, zinnen en pagina’s te markeren met doorzichtige, herbruikbare plakbandjes in diverse kleuren.

Toch is het geen moeilijk boek. Het leest vlot en ik vond voldoende herkenning in de beschreven thema’s als verdriet, angst, het ego, het universum, onze cultuur en samenleving, relaties, depressie, liefde en vergeving. Williamson deelt naast algemene uiteenzettingen ook eigen ervaringen. De kern van het boek is dat we allemaal met verdriet en pijn in wat voor vorm dan ook te maken krijgen en dat we die gevoelens beter niet onderdrukken of ervoor weglopen, maar dat we ervan proberen te leren. Dat we milder zijn voor onszelf, het ego een kleinere rol toestaan en vooral weer dichtbij onszelf komen, of, zoals Williamson het zegt: ‘het licht van ons ware zelf’ weer laten schijnen. Hoe? Onder andere door ons denken te veranderen en door onze problemen in gedachten uit handen te geven aan God, het universum, het Hogere Zelf of hoe je het graag noemt en waar je ook in gelooft.

De auteur strooit regelmatig met christelijke begrippen. Zoals ik ergens in een beschrijving las: ‘God komt geregeld langs’. Inderdaad. Niet iedereen zal dat waarderen. Een paar jaar geleden zou ik zelf om deze reden niet opengestaan hebben voor een boek als dit. Maar inmiddels interpreteer ik de termen zoals het voor mij goed voelt. De gebeden die voorbij komen, zie ik als een gebed aan het universum, aan het geheel van alles waar we mee verbonden zijn. Met dank aan alle eerdere spirituele boeken die ik heb gelezen.

Voor mij persoonlijk kwam dit exemplaar precies op het goede moment. In mijn zorgen om een naaste, ben ik – weliswaar een beetje lacherig en enigszins onhandig – inderdaad gedachten en problemen gaan delen met het universum. Dat voelde meteen minder zwaar. Ook ging ik een verstoorde relatie gaandeweg anders bekijken en dat lijkt zijn vruchten af te werpen, wat al een klein wonder op zich is.

Maar toen ik het boek uit had en alle markeringen nog eens rustig doornam, werd ik geraakt door de verschillende lagen die langzaam zichtbaar leken te worden. Het is nog niet klaar. Daarom is dit een boek dat af en toe nog uit de kast gehaald gaat worden om bij de gekleurde plakbandjes open te slaan en er opnieuw stimulerende handreikingen uit te halen.

Troostrijke tranen is wat mij betreft een aanrader voor iedereen die middels een spirituele kijk op alledaagse problemen aan zichzelf wil werken en niet huiverig is voor de christelijke termen of daar in ieder geval doorheen kan kijken.

Karin.

Marianne Williamson leert ons in dit boek het nut van verdriet en lijden. Bij het lezen van de achterflap van het boek dacht ik dat Troostrijke tranen vooral geschreven is voor tijden van depressie en rouw. Dit is zeker niet alleen het geval. Iedereen heeft wel eens van die dagen dat je niet lekker in je vel zit. Dat je even niet de liefde voor het leven voelt en niet zo goed weet waarom dat is. Door dit boek te lezen herken en erken je weer je eigen gevoelens. Het helpt je verder. Niet je gevoel negeren of erin zwelgen, maar juist transformeren, zoals ze ook schrijft.

Soms had ze uitspraken die langs me heen gingen. Maar dan heeft ze weer mooie diepzinnige zinnen die wel binnen komen. Ook gebruikt ze citaten uit de Bijbel en gebruikt ze het woord God veel. Daar moest ik zelf aan wennen, omdat ik daar niet zo veel mee heb. Ze haalt principes uit een cursus in wonderen veel aan en laat ons het verhaal van Jezus (maar ook Boeddha en Mozes) door een andere bril zien. Dat vond ik interessant.

Ik kan me voorstellen dat haar adviezen weerstand kunnen opleveren. Vooral als je je midden in een heftige emotionele periode van je leven bevindt. Maar zelfs in een van mijn recalcitrante buien had ik alsnog iets aan het boek. Juist in zo’n periode, wanneer je met open mind leest en naar binnen durft te gaan, heb je er veel aan. Vooral als je weet dat ze zelf twee keer de diagnose klinische depressie heeft gehad, leest dit boek toch anders. Je neemt haar levenskijk eerder aan. Echt helemaal nieuw was het voor mij niet, maar alsnog haalde ik er bruikbare informatie uit.

“Spijt, wroeging, vernedering, fysieke pijn, droefheid, gevoel van mislukking, verlies: ze kunnen stuk  voor stuk ondraaglijk zijn. Maar hoe moeilijk ze ook te verdragen zijn, ze kunnen ook het pad van verlichting vereffenen: zelfinzicht, vergeving, nederigheid, berouw, waardering, dankbaarheid, geloof en vertrouwen. Soms zie je, als je terugkijkt op periodes van diep emotioneel lijden, dat het die zware beproevingen zijn geweest waaruit degene wie je werkelijk bent is ontstaan.”

Dit is een van de vele mooie stukken uit het boek Troostrijke tranen. Marianne Williamson beschrijft hierin verschillende lagen van emoties als pijn, verdriet en onmacht. Op zachte, doch hier en daar prikkelende wijze leidt zij de lezer liefdevol door het boek. Middels voorbeelden uit haar eigen leven en uit haar dagelijkse praktijk, biedt zij ons handvatten om ‘verdriet om te zetten naar veerkracht’ zoals aangegeven op de prachtig vormgegeven omslag van het boek.

Waarom vluchten zoveel mensen, aangemoedigd door artsen, in een wereld van anti-depressiva? De farmaceutische industrie heeft hierin een stuk macht over de mens overgenomen, stelt de schrijfster vast. ‘Heel jezelf, vraag hulp aan je naasten en stel je open voor de ontmoeting met God. Het leven, ook het spirituele groeiproces, kan zwaar zijn en is niet altijd makkelijk, maar God ontvangt je met open armen, je hoeft het niet alleen te doen’,  is haar boodschap.

Waar anderen ons in deze tijd veel adviseren om ‘jezelf toch bovenal op de eerste plaats te zetten’, geeft deze schrijfster aan, toch vooral onze liefde en aandacht te (ver)delen met de medemens. Ook open te staan voor de tranen van de ander, dit andere geluid spreekt mij zeer aan.

De theorie uit het boek is wel een proces: de praktijk is voor velen, ook voor mij, vaak weerbarstiger. Dit is, mede door het aanboren van diepere lagen in jezelf en het leven in het algemeen, dan ook geen boek om eenmaal vluchtig gelezen in de kast te zetten en er nooit meer naar om te kijken. Het neemt je mee in verschillende lagen en fases van wat jou proces kan zijn. Het proces van innerlijke vrede en groei. En als je hiervoor openstaat en ervaringen en  gebeurtenissen uit je  leven in breder perspectief wil zien. Dus niet enkel wil denken in goed en kwaad of zwart en wit, dan is dit boek zeker een aanrader.

Voor mij is dit de eerste kennismaking met een boek van Marianne Williamson en zeker ook niet de laatste. Ik vind haar een schrijfster die mij inspireert, zij prikkelt mijn manier van naar het leven kijken. Door het lezen van dit boek heb ik meer inzicht gekregen in mezelf en kan ik constateren dat het helemaal resoneert met mijn huidige proces van persoonlijke ontwikkeling en hoe ik daar verder in wil gaan.

Troostrijke tranen. Wauw, alweer een mooi boek erbij voor op de boekenplank. Het ziet er aan de buitenkant kleurrijk uit en ik verwacht dan ook heel veel troostende teksten en ja, zelfs hier en daar een gedicht. Gedichten werden vervangen door gebeden. Mijn verwachtingen waren anders dan het uiteindelijke boek. Wat je uiteindelijk wel mag verwachten is hoe Marianne ons inzichten heeft dat lijden mag. Nee, sterker nog, aan te bevelen is.

Met andere woorden: rouwen is in onze maatschappij steeds meer taboe aan het worden en we laten onszelf niet meer  de mogelijkheid zaken te verwerken. Maandenlang rouwen hoort er niet meer bij, dit is een tegenwoordig een zwakte. Het is onze taak om zo snel mogelijk weer verder te kunnen gaan met de orders van de dag. Is dit niet wat we onszelf en anderen horen zeggen of denken?  Hup-Hup… kom van die bank af, genoeg geweest! Maar niks is minder vanzelfsprekend als je heel diep verzonken bent in droefenis en verlies van iemand of iets wat je heel dierbaar is.

Na het lezen van dit boek ben ik wel tot de conclusie gekomen dat ook ik pijn en verdriet zo veel mogelijk wil vermijden en ook ik maak mezelf wijs dat het wel zal overgaan. Maar het verdriet voelen, mogen voelen, en op een diepe manier verwerken, wetende dat er na elk lijden weer een lichtpunt ergens staat te schitteren, is zo veel meer hoopgevend dan verwachten dat je er nooit meer uitkomt. Het doembeeld om voor altijd in een diep donker gat te blijven steken is onmenselijk. Er kunnen wonderen gebeuren wanneer we gaan luisteren naar onszelf en ons verdriet… de boodschap erachter. Tranen kunnen helen en ons een gelukkiger en zinvoller leven schenken. Na het doorleven van tranen staat een gelukkiger en zinvoller leven te wachten.