Gedichten

Gedichten - cover
Gedichten - achterkant
Bekijk de achterkant
Bekijk de voorkant

Download het gratis fragment

De Perzische dichter Rumi (1207-1273) is een van de belangrijkste vertolkers van mystiek getinte poëzie. Zijn gedichten zijn opmerkelijk actueel en overbruggen met gemak de zeven eeuwen die ons van hem scheiden. Rumi is de initiator van de soefi-orde der Mevlevi die ook in Nederland bekend staat als de `orde van de dansende derwisjen.

De Perzische dichter Rumi (1207-1273) is een van de belangrijkste vertolkers van mystiek getinte poëzie. Zijn gedichten zijn opmerkelijk actueel en overbruggen met gemak de zeven eeuwen die ons van hem scheiden. Rumi is de initiator van de soefi-orde der Mevlevi die ook in Nederland bekend staat als de `orde van de dansende derwisjen. De levensweg die door deze mystieke traditie wordt aangereikt, kenmerkt zich door een groot respect voor de waarde van elk afzonderlijk individu, elke cultuur, volk en religie.

Deze uitgave bevat een selectie van Rumi’s mooiste gedichten en is ten opzichte van de eerste druk met een aantal gedichten uitgebreid. Redactie en vertaling door Wim van der Zwan.

Uit de inleiding van Wim van der Zwan: 'Rumi’s kennis vanuit het hart sluit nauw aan bij de gnosis, zoals bekend geworden vanuit de Nag Hammadi-geschriften. Dat is niet verwonderlijk, want gnosis (letterlijk: weten) in brede zin is de bron waaruit alle mystiek uit het Midden-Oosten putte. Als soefisme kwam deze mystiek bovengronds binnen de islam en ontwikkelde een eigen vocabulaire en beeldspraak. Dit leidde in het Perzië van de dertiende eeuw tot een ongekende culturele bloei met dichters als Rumi.'

Lees meer ➔

De Perzische dichter Rumi (1207-1273) is een van de belangrijkste vertolkers van mystiek getinte poëzie. Zijn gedichten zijn opmerkelijk actueel en overbruggen met gemak de zeven eeuwen die ons van hem scheiden. Rumi is de initiator van de soefi-orde der Mevlevi die ook in Nederland bekend staat als de `orde van de dansende derwisjen. De levensweg die door deze mystieke traditie wordt aangereikt, kenmerkt zich door een groot respect voor de waarde van elk afzonderlijk individu, elke cultuur, volk en religie.

Deze uitgave bevat een selectie van Rumi’s mooiste gedichten en is ten opzichte van de eerste druk met een aantal gedichten uitgebreid. Redactie en vertaling door Wim van der Zwan.

Uit de inleiding van Wim van der Zwan: 'Rumi’s kennis vanuit het hart sluit nauw aan bij de gnosis, zoals bekend geworden vanuit de Nag Hammadi-geschriften. Dat is niet verwonderlijk, want gnosis (letterlijk: weten) in brede zin is de bron waaruit alle mystiek uit het Midden-Oosten putte. Als soefisme kwam deze mystiek bovengronds binnen de islam en ontwikkelde een eigen vocabulaire en beeldspraak. Dit leidde in het Perzië van de dertiende eeuw tot een ongekende culturele bloei met dichters als Rumi.'

Lees meer >
Over de auteur
Productinfo
Recensies
Inhoud

Djelal Al Din Rumi

De Perzische dichter Rumi (1207-1273) is een van de belangrijkste vertolkers van mystiek getinte poëzie. Zijn leerdicht de Mathnavi behoort tot de mystieke wereldliteratuur. 

Meer boeken van deze auteur

Productinfo

  • Taal: Nederlands
  • ISBN: 9789020209730
  • Pagina's: 112 pagina's
  • Vertaler: Wim van der Zwam

Wat vinden anderen van 'Gedichten' van Rumi?

Een klein boekje met grootse inzichten en tijdloze wijsheden

  • Dana
  • 13/02/2022

De gedichtenbundel van Rumi is een klein boekje met grootse inzichten en tijdloze wijsheden. Dat is een beetje hoe je het zou kunnen omschrijven. Toen ik ...

Lees recensie

De gedichtenbundel van Rumi is een klein boekje met grootse inzichten en tijdloze wijsheden. Dat is een beetje hoe je het zou kunnen omschrijven. Toen ik het boekje binnenkreeg was het een stuk kleiner dan ik had verwacht, met een mooi vormgegeven omslag, waarin elementen uit diverse gedichten zijn weergegeven. Na een mooi overzicht van verschillende gedichten in de inhoudsopgave volgt een mooi geschreven inleiding door Wim van der Zwan, waarin je iets meer leert over Rumi, de totstandkoming van de vertalingen en een kleine achtergrond krijgt bij enkele gedichten die je later in de bundel zult lezen. Tevens prikkelt de inleiding tot verder lezen, en tot een realisatie dat de gedichten vaak meermaals gelezen en overdacht moeten worden voordat je de verschillende betekenissen in en achter de woorden vindt of begrijpt.

Ik had weinig ervaring met het lezen van dichtbundels, dus wist ik niet precies wat ik kon verwachten en merkte ik al gauw dat het boek twee opties biedt. Enerzijds kun je het er tussendoor af en toe bij pakken en een paar dichtregels of een gedicht lezen, anderzijds kun je je terugtrekken en in stilte een gedicht lezen en bij elke regel stilstaan. Sommige gedichten heb ik meermaals gelezen en overdacht, en ik merkte dat ik steeds meer ‘tussen de regels door’ nieuwe inzichten of ideeën las. De gedichten zijn vaak tijdloos, sommigen wekken een glimlach op, waar anderen je onverwachts kunnen raken. Ik denk dat het een bundel is die ook voor de minder ervaren lezer van gedichten toegankelijk is, en ook voldoende ruimte biedt voor eigen interpretatie. Je hoeft geen deskundige of zeer belezen persoon te zijn om de gedichten te lezen, of je te laten raken. Ik zou het boek daarom ook aanraden aan een aantal mensen om me heen, van wie ik weet dat zij dit leuk zouden vinden, of die openstaan voor dit mooie woordenspel.

Omdat het boekje zo handzaam en klein is, is het ook gemakkelijk mee te nemen in de trein of op vakantie, wie weet levert het daar weer nieuwe inzichten op! Al met al een aanrader.

Lees minder

Op zoek naar ‘goddelijke inspiratie’

  • Chanina R.
  • 14/02/2022

Het is een spirituele beleving om de gedichten van Rumi te lezen. In de Nederlandse vertaling door Wim van der Zwan zingen de woorden van het papier. Hij ...

Lees recensie

Het is een spirituele beleving om de gedichten van Rumi te lezen. In de Nederlandse vertaling door Wim van der Zwan zingen de woorden van het papier. Hij heeft mooi gelet op ritme zonder tekort te doen aan de inhoud (in vergelijking met Engelse vertalingen).

Rumi’s gedichten zijn als spiegels – degenen die te maken hebben met eenzaamheid, het missen van een geliefde of een ervaring van spirituele leegte, zullen zich kunnen opladen aan de gedichten van Rumi.

Hij beschrijft ‘minnaars’, die in mijn lezing van de gedichten staan voor ‘gnostici/mystici’: zij die het leven trachten diep te doorvoelen en doorgronden. Rumi verwijst meermaals naar het mysterie, en beschrijft een dronkenschap, een verliefdheid, die te lezen is als de verliefdheid voor de Ene. Dit maakt het zo fijn om te lezen: Rumi trekt je mee de mysteriën in.

De spiritualiteit zit hem ook in Rumi’s bevraging van identiteit. ‘Wie ben ik, mijn vriend?’ (p.32) en ‘Bismillah je oude zelf om je werkelijke naam te ontdekken.’ Door de twijfel aan de ware identiteit, de ware aard van zijn, zet Rumi de lezer op een spoor van zelfbewustzijn en zelfontdekking.

Vertaler van der Zwan heeft ervoor gekozen om elk gedicht een titel te geven, om het overzichtelijk te houden. Enerzijds werkte dat ook zo (ik kon de gedichten makkelijk terugvinden en onthouden aan hun titels), maar soms werkte de titels mijns inziens wat sturend in de lezing van het gedicht.

Rumi tracht Eenheid te benaderen met woorden en betwijfelt tegelijkertijd het gebruik ervan: ‘hoe ik ooit op het idee kwam, taal te gebruiken’ (p.28) Ik vind de zoektocht naar de omschrijving van dat Ene, de poging om dat Ene in woorden te vinden, een bewonderenswaardig streven. Rumi is bescheiden, maar het is juist zijn dichtkunst die jaloezie kan opwekken. Hoe kan het toch, dat hij het Mysterie zo goed in woorden weet te vangen (en daar zelf nog aan twijfelt)?

Ik zou Gedichten van Rumi aanraden aan iedereen die zich ook maar een beetje herkent in het archetype van de mysticus, de (levens)kunstenaar, aan schrijvers, aan hen die op zoek zijn naar ‘goddelijke inspiratie’, de flow, de stroom in het leven. Als je in het leven vastzit, of een creatieve blokkade hebt, laat je inspireren door Rumi!

Lees minder

Een moment van bezinning en inspiratie

  • Katja van Meurs
  • 03/03/2022

Wat opvalt is het kleine ‘schattige’ formaat van dit boekje: de symbolische afbeelding, zachte kleuren en een duidelijke titel. Het ligt prettig ...

Lees recensie

Wat opvalt is het kleine ‘schattige’ formaat van dit boekje: de symbolische afbeelding, zachte kleuren en een duidelijke titel. Het ligt prettig in de hand met een buigzame kaft. Het is een boekje dat je erbij pakt voor een moment van bezinning en inspiratie. De gedichten nodigen uit tot nadenken, om stil te staan bij wat Rumi hier probeert te zeggen; welke boodschap hij mee wil geven over het leven en over de dood. Het zijn geen ‘gemakkelijke’ gedichten en dat hoeft uiteraard ook niet. Een aansprekend gedicht (verkort) is bijvoorbeeld:

Wie is daar?
Iemand klopte aan de deur van een vriend.
– Wie is daar?
– Ik ben het.
Waarop de vriend antwoordde:
– Ga heen, de tijd is nog niet rijp.

 Weer klopte hij aan de deur van de vriend.
– Wie is daar?
-Jij bent het.
Nu jij mij bent is het tijd dat je binnenkomt, want in dit huis is geen ruimte voor twee ego´s.

Het is heel bijzonder dat wij zijn teksten heden ten dage kunnen lezen want deze soefimystieke Perzische dichter leefde in de dertiende eeuw, van 1207 tot 1273. Hij is geboren als Mevlana Djelal al-din Rumi, in het huidige Afghanistan, toen onderdeel van het Perzische rijk. Rumi’s leermeester was de derwisj Shams Tabriz. Derwisj is een islamitische soefigeestelijke die de gelofte van armoede heeft afgelegd. Hij benoemt Shams vaak letterlijk in zijn teksten en hij is vaak symbolisch aanwezig als het actieve, stralende principe van de zon. Shams betekent in het Arabisch ook ‘zon’. In zijn gedichten gaat het vaak ook over wijn als goddelijke essentie en doet Rumi veel aan natuursymboliek: zon, maan, woestijn, water, het riet.

Een stroming binnen het Perzisch soefisme zocht extase, gevoed door muziek, zang, poëzie en dans. Rumi’s verwijzingen naar muziek zijn talrijk. Hij leeft ook nog voort in de Mevlevi-orde der dansende derwisjen.

De redactie en vertaling zijn gedaan door Wim van der Zwan, hij schrijft ook de inleiding. Hij geeft aan dat hij zich heeft bediend van diverse Engelse vertalingen van het werk van Rumi. Deze Engelse vertalingen hebben op hun beurt eigen kleuring gegeven aan Rumi en Wim van der Zwan heeft met zijn vertaalwerk een poging gedaan onder woorden te brengen van wat hij zelf denkt en voelt bij Rumi’s woorden. Voor het gemak van verwijzing voorzag hij ook de meeste gedichten van een titel. Het resultaat is niet Rumi, maar zijn visie op Rumi. Dit boekje bevat een selecte samenstelling van het omvangrijke oeuvre van Rumi dat vooral intuïtief tot stand kwam.

Doet deze wetenschap af aan lezen van de gedichten? Misschien een beetje. Al heeft de vertaler, voor zover ik dat kan beoordelen, vast goed werk verricht en zijn uiterste best gedaan zo dicht mogelijk bij Rumi’s  essentie te blijven.

Dit boekje is een mooie eerste kennismaking met Rumi’s werk. En de vertalingen en interpretaties dragen wellicht juist bij aan het toegankelijker maken van Rumi’s werk aan het hedendaagse publiek!

Lees minder

Een heel fijne en toegankelijke kennismaking met Rumi

  • Céline van Aalst
  • 05/03/2022

Het boek Gedichten van Rumi is een mooi vormgegeven en handzaam boekje in de serie AnkhHermes Klassiekers ‘Wijsheid van over de hele wereld’. ...

Lees recensie

Het boek Gedichten van Rumi is een mooi vormgegeven en handzaam boekje in de serie AnkhHermes Klassiekers ‘Wijsheid van over de hele wereld’. Op de voorkant staat een Perzische afbeelding en de warme kleuren maken het boekje heel geschikt om cadeau te doen. Door de vertaler Wim van der Zwam is een aantal gedichten geselecteerd voor deze uitgave. Zoals hij zelf aangeeft waren begrijpelijkheid en lengte belangrijke criteria, naast zijn eigen intuïtie, om een goede selectie te maken. Die goede selectie maken is zeker gelukt, vind ik. Wat een prachtige, mystieke gedichten staan er in dit boekje! Het is ongelofelijk als je bedenkt dat deze poëzie 700 jaar geleden haar oorsprong vond.

De Perzische dichter Mevlana Rumi was een soefist; het Soefisme is een mystieke levenswijze die haar oorsprong vindt in de vroege Islam. Het is fijn om deze achtergrond te kennen om zo de poëzie van Rumi te kunnen begrijpen. Veel van zijn gedichten gaan over de goddelijke liefde en over de persoon Shams Tabriz. Shams was een Perzische soefi-mysticus en derwisj en is bekend geworden als de leraar en spirituele gids van Rumi. Volgens de overlevering zorgde hij voor de spirituele transformatie van Rumi en hadden zij een innige vriendschap. Toen Shams Rumi verliet (of misschien moest vluchten omdat er jaloerse leerlingen van Rumi op de loer lagen), brachten de pijn en het lijden onder dit afscheid de mooiste gedichten voort. Zo verhaalt het gedicht met de titel ‘Naar huis’ (p.64) over het toevluchtsoord dat Shams bood aan Rumi in letterlijke zin. De interpretatie is, denk ik, dat het gaat om de reis naar je Zelf waar binnen het zuiver en rein is.

Een verrassende religieuze tolerantie spreekt ook uit de gedichten. Rumi laat dit bijvoorbeeld op pagina 29 ‘Slechts een’ en pagina 102 ‘Mozes en de herder’ zien. De open houding waar de soefisten om bekend staan is hier goed in terug te lezen en nog altijd bijzonder actueel. Het gedicht ‘Olifant’ (p.30) is ook zo te interpreteren: “wat we nodig hebben is licht…en weg zijn de verschillen.”

Zelf vind ik het gedicht ‘Twee vleugels’ (p.57) prachtig. Het doet me denken aan het weten dat je met je intuïtie doet; het innerlijke weten dat niet gebaseerd hoeft te zijn op denken of kennis. ‘Het huis van mijn hart’ (p.73) blijft me bij. Het gaat over de liefde die zo groot is, maar toch past in “mijn hart”. Het einde krijgt een verrassende wending naar koning Salomo en het mierenvolk. Ik vraag me af wie nu de mier is…

Ik raad aan om zelf dit boek te gaan lezen. Het is een heel fijne en toegankelijke kennismaking met Rumi. In de gedichten zit enorm veel diepgang en ieder gedicht is een pareltje op zich. Bijvoorbeeld in de laatste regels van het gedicht ‘Zoeken’ (p.82): “Minnaars ontmoeten elkaar niet ergens. Ze zijn altijd al bij elkaar.” Deze woorden kan je op zo veel manieren interpreteren; er zit zo veel gelaagdheid in. Ik begrijp heel goed dat Rumi nog altijd enorm tot de verbeelding spreekt en een van de belangrijkste vertolkers is van mystieke poëzie!

Lees minder

Inleiding 9
Voorwoord bij de tweede druk 18

Lied van de karavaan 19
Vragen 20
Kunst 22
Alles naar ieders wens 23
Dorst 24
Denk je nou echt 25
Het lied van het riet 26
Waar is de zee? 27
Slechts Een 29
Olifant 30
De kikker en de haver 31
Leeg 33
De knapzak 34
Ik ben niet 36
Alles is muziek 38
Knielen en kussen 40
Val niet weer in slaap 41
Uitgedroogde knoflook 42
Mijn slechtste eigenschap 44
Bismillah 45
Je rent je rot 47
De parel en de oester 49
De minnaar drinkt 50
Ga voorbij de vormen 51
Spiegel 52
Vraag je niet af 53
De robijn in het ochtendrood 55
Twee vleugels 57
Een afspraak met jezelf 58
Denkers 60
Kijkwinkelen 61
Teleurstelling 62
Naar huis 64
Uitlachen 66
Het kind in je 67
Zing uit volle borst 68
Nieuw onderwijs 70
Spelers 72
Het huis van mijn hart 73
Vlot 75
Zoek de nacht 76
De kat en het vlees 77
Slechte wijn 79
Steunberen en Genade 80
Slapeloos 81
Zoeken 82
Geduld 83
Niets 84
De hemelse molen 85
Parels 86
De ware koning 87
Dronken dromen 88
Liefde 90
Verdriet 91
Bedrog 92
Niets 93
Kikkererwt 94
Reizen 96
Sterf nu 97
Laat je wassen 99
Blijf lopen 100
Wie is daar? 101
Mozes en de herder 102
Loop niet weg 105

Bibliografie 107

16,50

Je bestelt bij

Ook beschikbaar als

Luisterboek
€ 15.00
Ebook
€ 9.99

Meer info ➔

Paperback
Op voorraad
  • Gratis verzending vanaf €19,95
  • Op werkdagen voor 20.00 besteld, binnen 48 uur in huis (NL)

Je bestelt bij

Ook beschikbaar als

Luisterboek
€ 15.00
Ebook
€ 9.99


Over de auteur ➔

Djelal Al Din Rumi

De Perzische dichter Rumi (1207-1273) is een van de belangrijkste vertolkers van mystiek getinte poëzie. Zijn leerdicht de Mathnavi behoort tot de mystieke wereldliteratuur. 

Meer boeken van deze auteur
Productinfo ➔
  • Taal: Nederlands
  • ISBN: 9789020209730
  • Pagina's: 112 pagina's
  • Vertaler: Wim van der Zwam
Recensies ➔

Wat vinden anderen van 'Gedichten' van Rumi?

Een klein boekje met grootse inzichten en tijdloze wijsheden

  • Dana
  • 13/02/2022

De gedichtenbundel van Rumi is een klein boekje met grootse inzichten en tijdloze wijsheden. Dat is een beetje hoe je het zou kunnen omschrijven. Toen ik ...

Lees recensie

De gedichtenbundel van Rumi is een klein boekje met grootse inzichten en tijdloze wijsheden. Dat is een beetje hoe je het zou kunnen omschrijven. Toen ik het boekje binnenkreeg was het een stuk kleiner dan ik had verwacht, met een mooi vormgegeven omslag, waarin elementen uit diverse gedichten zijn weergegeven. Na een mooi overzicht van verschillende gedichten in de inhoudsopgave volgt een mooi geschreven inleiding door Wim van der Zwan, waarin je iets meer leert over Rumi, de totstandkoming van de vertalingen en een kleine achtergrond krijgt bij enkele gedichten die je later in de bundel zult lezen. Tevens prikkelt de inleiding tot verder lezen, en tot een realisatie dat de gedichten vaak meermaals gelezen en overdacht moeten worden voordat je de verschillende betekenissen in en achter de woorden vindt of begrijpt.

Ik had weinig ervaring met het lezen van dichtbundels, dus wist ik niet precies wat ik kon verwachten en merkte ik al gauw dat het boek twee opties biedt. Enerzijds kun je het er tussendoor af en toe bij pakken en een paar dichtregels of een gedicht lezen, anderzijds kun je je terugtrekken en in stilte een gedicht lezen en bij elke regel stilstaan. Sommige gedichten heb ik meermaals gelezen en overdacht, en ik merkte dat ik steeds meer ‘tussen de regels door’ nieuwe inzichten of ideeën las. De gedichten zijn vaak tijdloos, sommigen wekken een glimlach op, waar anderen je onverwachts kunnen raken. Ik denk dat het een bundel is die ook voor de minder ervaren lezer van gedichten toegankelijk is, en ook voldoende ruimte biedt voor eigen interpretatie. Je hoeft geen deskundige of zeer belezen persoon te zijn om de gedichten te lezen, of je te laten raken. Ik zou het boek daarom ook aanraden aan een aantal mensen om me heen, van wie ik weet dat zij dit leuk zouden vinden, of die openstaan voor dit mooie woordenspel.

Omdat het boekje zo handzaam en klein is, is het ook gemakkelijk mee te nemen in de trein of op vakantie, wie weet levert het daar weer nieuwe inzichten op! Al met al een aanrader.

Lees minder

Op zoek naar ‘goddelijke inspiratie’

  • Chanina R.
  • 14/02/2022

Het is een spirituele beleving om de gedichten van Rumi te lezen. In de Nederlandse vertaling door Wim van der Zwan zingen de woorden van het papier. Hij ...

Lees recensie

Het is een spirituele beleving om de gedichten van Rumi te lezen. In de Nederlandse vertaling door Wim van der Zwan zingen de woorden van het papier. Hij heeft mooi gelet op ritme zonder tekort te doen aan de inhoud (in vergelijking met Engelse vertalingen).

Rumi’s gedichten zijn als spiegels – degenen die te maken hebben met eenzaamheid, het missen van een geliefde of een ervaring van spirituele leegte, zullen zich kunnen opladen aan de gedichten van Rumi.

Hij beschrijft ‘minnaars’, die in mijn lezing van de gedichten staan voor ‘gnostici/mystici’: zij die het leven trachten diep te doorvoelen en doorgronden. Rumi verwijst meermaals naar het mysterie, en beschrijft een dronkenschap, een verliefdheid, die te lezen is als de verliefdheid voor de Ene. Dit maakt het zo fijn om te lezen: Rumi trekt je mee de mysteriën in.

De spiritualiteit zit hem ook in Rumi’s bevraging van identiteit. ‘Wie ben ik, mijn vriend?’ (p.32) en ‘Bismillah je oude zelf om je werkelijke naam te ontdekken.’ Door de twijfel aan de ware identiteit, de ware aard van zijn, zet Rumi de lezer op een spoor van zelfbewustzijn en zelfontdekking.

Vertaler van der Zwan heeft ervoor gekozen om elk gedicht een titel te geven, om het overzichtelijk te houden. Enerzijds werkte dat ook zo (ik kon de gedichten makkelijk terugvinden en onthouden aan hun titels), maar soms werkte de titels mijns inziens wat sturend in de lezing van het gedicht.

Rumi tracht Eenheid te benaderen met woorden en betwijfelt tegelijkertijd het gebruik ervan: ‘hoe ik ooit op het idee kwam, taal te gebruiken’ (p.28) Ik vind de zoektocht naar de omschrijving van dat Ene, de poging om dat Ene in woorden te vinden, een bewonderenswaardig streven. Rumi is bescheiden, maar het is juist zijn dichtkunst die jaloezie kan opwekken. Hoe kan het toch, dat hij het Mysterie zo goed in woorden weet te vangen (en daar zelf nog aan twijfelt)?

Ik zou Gedichten van Rumi aanraden aan iedereen die zich ook maar een beetje herkent in het archetype van de mysticus, de (levens)kunstenaar, aan schrijvers, aan hen die op zoek zijn naar ‘goddelijke inspiratie’, de flow, de stroom in het leven. Als je in het leven vastzit, of een creatieve blokkade hebt, laat je inspireren door Rumi!

Lees minder

Een moment van bezinning en inspiratie

  • Katja van Meurs
  • 03/03/2022

Wat opvalt is het kleine ‘schattige’ formaat van dit boekje: de symbolische afbeelding, zachte kleuren en een duidelijke titel. Het ligt prettig ...

Lees recensie

Wat opvalt is het kleine ‘schattige’ formaat van dit boekje: de symbolische afbeelding, zachte kleuren en een duidelijke titel. Het ligt prettig in de hand met een buigzame kaft. Het is een boekje dat je erbij pakt voor een moment van bezinning en inspiratie. De gedichten nodigen uit tot nadenken, om stil te staan bij wat Rumi hier probeert te zeggen; welke boodschap hij mee wil geven over het leven en over de dood. Het zijn geen ‘gemakkelijke’ gedichten en dat hoeft uiteraard ook niet. Een aansprekend gedicht (verkort) is bijvoorbeeld:

Wie is daar?
Iemand klopte aan de deur van een vriend.
– Wie is daar?
– Ik ben het.
Waarop de vriend antwoordde:
– Ga heen, de tijd is nog niet rijp.

 Weer klopte hij aan de deur van de vriend.
– Wie is daar?
-Jij bent het.
Nu jij mij bent is het tijd dat je binnenkomt, want in dit huis is geen ruimte voor twee ego´s.

Het is heel bijzonder dat wij zijn teksten heden ten dage kunnen lezen want deze soefimystieke Perzische dichter leefde in de dertiende eeuw, van 1207 tot 1273. Hij is geboren als Mevlana Djelal al-din Rumi, in het huidige Afghanistan, toen onderdeel van het Perzische rijk. Rumi’s leermeester was de derwisj Shams Tabriz. Derwisj is een islamitische soefigeestelijke die de gelofte van armoede heeft afgelegd. Hij benoemt Shams vaak letterlijk in zijn teksten en hij is vaak symbolisch aanwezig als het actieve, stralende principe van de zon. Shams betekent in het Arabisch ook ‘zon’. In zijn gedichten gaat het vaak ook over wijn als goddelijke essentie en doet Rumi veel aan natuursymboliek: zon, maan, woestijn, water, het riet.

Een stroming binnen het Perzisch soefisme zocht extase, gevoed door muziek, zang, poëzie en dans. Rumi’s verwijzingen naar muziek zijn talrijk. Hij leeft ook nog voort in de Mevlevi-orde der dansende derwisjen.

De redactie en vertaling zijn gedaan door Wim van der Zwan, hij schrijft ook de inleiding. Hij geeft aan dat hij zich heeft bediend van diverse Engelse vertalingen van het werk van Rumi. Deze Engelse vertalingen hebben op hun beurt eigen kleuring gegeven aan Rumi en Wim van der Zwan heeft met zijn vertaalwerk een poging gedaan onder woorden te brengen van wat hij zelf denkt en voelt bij Rumi’s woorden. Voor het gemak van verwijzing voorzag hij ook de meeste gedichten van een titel. Het resultaat is niet Rumi, maar zijn visie op Rumi. Dit boekje bevat een selecte samenstelling van het omvangrijke oeuvre van Rumi dat vooral intuïtief tot stand kwam.

Doet deze wetenschap af aan lezen van de gedichten? Misschien een beetje. Al heeft de vertaler, voor zover ik dat kan beoordelen, vast goed werk verricht en zijn uiterste best gedaan zo dicht mogelijk bij Rumi’s  essentie te blijven.

Dit boekje is een mooie eerste kennismaking met Rumi’s werk. En de vertalingen en interpretaties dragen wellicht juist bij aan het toegankelijker maken van Rumi’s werk aan het hedendaagse publiek!

Lees minder

Een heel fijne en toegankelijke kennismaking met Rumi

  • Céline van Aalst
  • 05/03/2022

Het boek Gedichten van Rumi is een mooi vormgegeven en handzaam boekje in de serie AnkhHermes Klassiekers ‘Wijsheid van over de hele wereld’. ...

Lees recensie

Het boek Gedichten van Rumi is een mooi vormgegeven en handzaam boekje in de serie AnkhHermes Klassiekers ‘Wijsheid van over de hele wereld’. Op de voorkant staat een Perzische afbeelding en de warme kleuren maken het boekje heel geschikt om cadeau te doen. Door de vertaler Wim van der Zwam is een aantal gedichten geselecteerd voor deze uitgave. Zoals hij zelf aangeeft waren begrijpelijkheid en lengte belangrijke criteria, naast zijn eigen intuïtie, om een goede selectie te maken. Die goede selectie maken is zeker gelukt, vind ik. Wat een prachtige, mystieke gedichten staan er in dit boekje! Het is ongelofelijk als je bedenkt dat deze poëzie 700 jaar geleden haar oorsprong vond.

De Perzische dichter Mevlana Rumi was een soefist; het Soefisme is een mystieke levenswijze die haar oorsprong vindt in de vroege Islam. Het is fijn om deze achtergrond te kennen om zo de poëzie van Rumi te kunnen begrijpen. Veel van zijn gedichten gaan over de goddelijke liefde en over de persoon Shams Tabriz. Shams was een Perzische soefi-mysticus en derwisj en is bekend geworden als de leraar en spirituele gids van Rumi. Volgens de overlevering zorgde hij voor de spirituele transformatie van Rumi en hadden zij een innige vriendschap. Toen Shams Rumi verliet (of misschien moest vluchten omdat er jaloerse leerlingen van Rumi op de loer lagen), brachten de pijn en het lijden onder dit afscheid de mooiste gedichten voort. Zo verhaalt het gedicht met de titel ‘Naar huis’ (p.64) over het toevluchtsoord dat Shams bood aan Rumi in letterlijke zin. De interpretatie is, denk ik, dat het gaat om de reis naar je Zelf waar binnen het zuiver en rein is.

Een verrassende religieuze tolerantie spreekt ook uit de gedichten. Rumi laat dit bijvoorbeeld op pagina 29 ‘Slechts een’ en pagina 102 ‘Mozes en de herder’ zien. De open houding waar de soefisten om bekend staan is hier goed in terug te lezen en nog altijd bijzonder actueel. Het gedicht ‘Olifant’ (p.30) is ook zo te interpreteren: “wat we nodig hebben is licht…en weg zijn de verschillen.”

Zelf vind ik het gedicht ‘Twee vleugels’ (p.57) prachtig. Het doet me denken aan het weten dat je met je intuïtie doet; het innerlijke weten dat niet gebaseerd hoeft te zijn op denken of kennis. ‘Het huis van mijn hart’ (p.73) blijft me bij. Het gaat over de liefde die zo groot is, maar toch past in “mijn hart”. Het einde krijgt een verrassende wending naar koning Salomo en het mierenvolk. Ik vraag me af wie nu de mier is…

Ik raad aan om zelf dit boek te gaan lezen. Het is een heel fijne en toegankelijke kennismaking met Rumi. In de gedichten zit enorm veel diepgang en ieder gedicht is een pareltje op zich. Bijvoorbeeld in de laatste regels van het gedicht ‘Zoeken’ (p.82): “Minnaars ontmoeten elkaar niet ergens. Ze zijn altijd al bij elkaar.” Deze woorden kan je op zo veel manieren interpreteren; er zit zo veel gelaagdheid in. Ik begrijp heel goed dat Rumi nog altijd enorm tot de verbeelding spreekt en een van de belangrijkste vertolkers is van mystieke poëzie!

Lees minder
Inhoud ➔

Inleiding 9
Voorwoord bij de tweede druk 18

Lied van de karavaan 19
Vragen 20
Kunst 22
Alles naar ieders wens 23
Dorst 24
Denk je nou echt 25
Het lied van het riet 26
Waar is de zee? 27
Slechts Een 29
Olifant 30
De kikker en de haver 31
Leeg 33
De knapzak 34
Ik ben niet 36
Alles is muziek 38
Knielen en kussen 40
Val niet weer in slaap 41
Uitgedroogde knoflook 42
Mijn slechtste eigenschap 44
Bismillah 45
Je rent je rot 47
De parel en de oester 49
De minnaar drinkt 50
Ga voorbij de vormen 51
Spiegel 52
Vraag je niet af 53
De robijn in het ochtendrood 55
Twee vleugels 57
Een afspraak met jezelf 58
Denkers 60
Kijkwinkelen 61
Teleurstelling 62
Naar huis 64
Uitlachen 66
Het kind in je 67
Zing uit volle borst 68
Nieuw onderwijs 70
Spelers 72
Het huis van mijn hart 73
Vlot 75
Zoek de nacht 76
De kat en het vlees 77
Slechte wijn 79
Steunberen en Genade 80
Slapeloos 81
Zoeken 82
Geduld 83
Niets 84
De hemelse molen 85
Parels 86
De ware koning 87
Dronken dromen 88
Liefde 90
Verdriet 91
Bedrog 92
Niets 93
Kikkererwt 94
Reizen 96
Sterf nu 97
Laat je wassen 99
Blijf lopen 100
Wie is daar? 101
Mozes en de herder 102
Loop niet weg 105

Bibliografie 107

Dit boek is onderdeel van AnkhHermes Klassiekers